ศึกษาและเรียบเรียงจาก Wikipedia, the free encyclopedia
ภาพ การหมิ่นพระบรมเดชานุภาพพระเจ้าจอร์จที่ 3 (George III) ในปี ค.ศ. 1798
กฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ มีเรียกในภาษาและกฏหมายฝรั่งเศสว่า Lèse majesté มาจากคำลาตินว่า laesa maiestas แปลว่า “การทำร้ายพระเจ้าแผ่นดิน ในภาษาอังกฤษเมื่อมีการนำมาใช้ก็ใช้ตามภาษาฝรั่งเศส เรียกว่า lese majesty หรือ leze majesty ถือเป็นอาชญากรรม (crime) ที่ได้กระทำล่วงเกินต่อกษัตริย์ และการล่วงเกินต่อผู้นำหรือประมุขของประเทศอื่นๆ (reigning sovereign)
พฤติกรรมที่เข้าข่าย lese majesty นี้เมื่อเริ่มแรก จัดเป็นอาชญากรรมที่มีต่อศาสนจักรโรมันคาธอลิก (Roman republic) ในยุคอาณาจักรโรมันโบราณ (Ancient Rome) ในสมัยเก่า จักรพรรดิ (Emperor) ผู้ครองอาณาจักรโรมันได้หันมานับถือคริสต์ศาสนา แม้ในสมัยโรมันโบราณจะไม่มีการเรียกผู้ปกครองโรมว่าเป็น “กษัตริย์” อย่างเป็นทางการ การหมิ่นต่อจักรพรรดจึงเป็นการหมิ่นต่อบุคคล สถานะของจักรพรรดิจึงมีลักษณะตามกฎหมายเป็น “princeps civitatis” หรือประชากรหมายเลขหนึ่งของอาณาจักร อาณาจักรโรมไม่เคยยกเลิกความเป็นสาธารณรัฐ (Republic) สถานะของจักรพรรดิจึงเป็นดัง “สมมติเทพ” หรือ divus แต่เมื่อเริ่มมีคริสจจักรโรมัน ประเพณีและวิถีปฏิบัติต่างๆไม่ได้แตกต่างจากการมีระบบกษัตริย์
การกระทำดูหมิ่นต่อกษัตริย์ จึงเป็นการกระทำต่อระบบราชอาณาจักรทั้งหลายที่มีอยู่ในยุโรป ซึ่งในยุคต่อมาเมื่ออาณาจักรโรมันได้เสื่อมสลายและเข้าสู่ยุคกลาง (Medieval period) เกิดระบบเจ้าผู้ครองนครในยุโรป (Feudal Europe) การกระทำหลายๆอย่างถือว่าเป็นการหมิ่นต่อกษัตริย์ แม้จะไม่ได้มีเจตนาโดยตรงต่อผู้ดำรงตำแหน่ง ดังเช่นการทำเหรียญตราปลอมซึ่งมีรูปของกษัตริย์ การทำหุ่นของกษัตริย์ หรือโล่ห์สถานะกษัตริย์โดยไม่ได้รับอนุญาต
ในระยะหลังสิ่งที่เรียกว่าระบบสมบูรณายาสิทธิราช (Absolute monarchy) ได้เสื่อมสลายไป การหมิ่นกษัตริย์ก็มีโทษอาญาลดน้อยลงไป แต่มีโทษในลักษณะอื่นที่อาจเรียกว่า “กบถ” หรือ “การขายชาติ” (Treason) ซึ่งเป็นความผิดต่อชาติ นอกเหนือไปจากการล่วงละเมิดต่อกษัตริย์เป็นการส่วนพระองค์ แต่เมื่อหลายๆประเทศมีการปกครองที่ไม่ใช่ภายใต้กษัตริย์ กลายเป็นระบบสาธารณรัฐ (Republic) การทำผิดเช่นนี้ จึงไม่ใช่หมายถึงการกระทำผิดต่อกษัตริย์ต่อประเทศตนเองเพียงอย่างเดียว แต่อาจหมายถึงกษัตริย์ ประมุข หรือผู้นำประเทศอื่นๆด้วย
No comments:
Post a Comment