สุภาษิตอัฟริกัน - หากเต้นรำกับจระเข้ ก็ให้เตรียมตัวไว้เมื่อดนตรีจบ

สุภาษิตอัฟริกัน - หากเต้นรำกับจระเข้ ก็ให้เตรียมตัวไว้เมื่อดนตรีจบ

ประกอบ คุปรัตน์

Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

ศึกษาและเรียบเรียง

Keywords: สุภาษิต, Proverb, corruption, คอรัปชั่น,

มีสุภาษิตอัฟริกันบทหนึ่งในภาษาอังกฤษว่า “If you want to dance with crocodiles, be prepared for when the music stops.” – African proverb ซึ่งสุภาษิตนี้แปลเป็นไทยได้ว่า “หากท่านต้องการเต้นรำกับจระเข้ ก็ให้เตรียมตัวไว้เมื่อดนตรีจบ”

การเต้นรำกับจระเข้ไม่ใช่กิจกรรมที่ปลอดภัย จระเข้เป็นสัตว์ใหญ่อันตราย มันอาจหันมากัดกินคนอย่างท่านหรือใครก็ตามที่เข้าไปใกล้ได้

การเต้นรำกับจระเข้ อาจหมายถึง ความเสี่ยง ความสนุก หรือความแปลกใหม่ ได้รับหลายสิ่งหลายอย่างที่ไม่เคยได้รับมาก่อน อาจหมายถึง ข้าราชการที่กินอยู่อย่างอัตคัด อยากมีรายได้พิเศษ เด็กวัยรุ่นที่หลงเที่ยวเตร่ เล่นการพนัน อยากมีเงินได้กินได้เที่ยวไปเรื่อยๆ แล้วถูกล่อลวงไปทำงานกับพวกมิจฉาชีพ

คนที่ไปเต้นรำกับจระเข้ หมายถึง คนที่เข้าไปร่วมในกิจกรรมกับคนไม่ดี โจร อันธพาล มาเฟีย นักการเมืองชั่วร้าย คนอันตรายที่สักวันหนึ่ง คนแบบจระเข้นี้ ก็อาจหันกลับมาทำร้ายตัวท่านผู้เข้าไปเกี่ยวข้องได้

แต่สิ่งที่จะตามมา คือเมื่อดนตรีหยุด จระเข้หยุดเต้นรำ เมื่อนั้นตัวท่านที่เข้าไปเต้นรำกับจระเข้ก็จะอยู่ในฐานะอันตราย เมื่อจระเข้ยังมีอำนาจวาสนา หรือยังไม่ถูกจับ แล้วท่านก็ยังเป็นประโยชน์แก่เขา เขาก็จะยังดูแลท่านได้ดี แต่นั่นไม่ใช่วิสัยที่จระเข้จะเลี้ยงดูใครได้อย่างยืนยาว

หากเมื่อใดที่ท่านหมดประโยชน์สำหรับเขาแล้ว และในทางตรงกันข้าม อาจเป็นผลเสีย กลายเป็นตัวถ่วง เป็นคนปากสว่างที่นำความชั่วของเขาไปเปิดเผยทำให้เขาลำบาก เมื่อนั้นท่านก็จะอยู่ในฐานะเสี่ยงอันตราย ที่อาจจะต้องถูกกำจัดไปโดยเร็ว

สุภาษิตนี้เป็นความฉลาดของคนพื้นบ้านในอัฟริกา ที่เขาสังเกตพฤติกรรมจระเข้ ที่มีความฉลาดในการแสวงหาเหยื่อกิน จระเข้จะไม่กระโตกกระตากยามเคลื่อนไหว มันจะพรางตัวเองเหมือนดังท่อนไม้ที่ไหลไปช้าๆตามสายน้ำ เหยื่อหรือสัตว์น้อยใหญ่ที่หาน้ำกินที่ริมธารน้ำนั้น เมื่อได้กินน้ำ ก็มักจะหลงเพลินกับโอกาสดีๆ อยากอยู่ริมน้ำนั้นเพื่อดื่มกินน้ำนั้นยาวนาน แต่หารู้ไม่ว่าจระเข้ได้คืบเคลื่อนมาอย่างช้าๆ ที่พร้อมจะโจมตีจับเหยื่อกินตลอดเวลา

ทางที่ดี เขาสอนให้อย่าไปยุ่งเกี่ยวกับจระเข้ อย่าไปยุ่งกับคนพาล เพราะพาลจะพาไปหาผิด หากไม่จำเป็น ก็จงอยู่ให้ห่างไกลเสีย