รถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบเสียบปลั๊ก (PHEV หรือ PHV)

รถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบเสียบปลั๊ก (PHEV หรือ PHV)

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

ศึกษาและเรียบเรียงจาก Wikipedia สารานุกรมเสรี

รถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบเสียบปลั๊ก หรือ plug-in hybrid electric vehicle (PHEV or PHV) ซึ่งบางทีก็เรียกว่า plug-in hybrid เป็นรถยนต์ลูกประสม (hybrid vehicle) แบบหนึ่งที่ใช้แบตเตอรี่แบบชาร์ตไฟได้ (rechargeable batteries) ใช้พลังไฟฟ้าได้ด้วยการเสียบปลั๊กเข้ากับแหล่งพลังงานไฟฟ้า รถยนต์แบบนี้เหมือนกับรถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมอื่นๆ ตรงที่มีทั้งมอเตอร์ไฟฟ้า (electric motor) และใช้เครื่องยนต์แบบเผาไหม้ (internal combustion engine) และยังมีพลังงานที่ได้จากแหล่งไฟฟ้าที่เสียบปลั๊กเพิ่มขึ้นอีก

บนท้องถนนปัจจุบันได้มียานพาหนะต่างๆที่เป็นแบบ PHEV อันได้แก่ รถยนต์ใช้เชิงพาณิชย์ รถนั่งแบบแวน (vans), รถบรรทุก (utility trucks), รถโดยสาร (buses), รถไฟ (trains), รถจักรยานยนต์ (motorcycles), รถสกูตเตอร์ (scooters), และยานพาหนะที่ใช้ทางการทหาร (military vehicles)

ค่าใช้จ่ายสำหรับพลังงานรถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบเสียบปลั๊ก ประมาณว่าเป็นร้อยละ 25 ของรถยนต์ใช้น้ำมันทั่วไปป รถยนต์แบบ PHEVs ยังช่วยลดมลภาวะทางอากาศและการต้องพึ่งพลังงานปิโตรเลียม ซึ่งจะมีเหลืออย่างจำกัดในโลกอนาคตใกล้ๆนี้

สถาบันมีชื่อว่า The Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) ได้ให้คำจำกัดความ PHEVs ว่าสามารถเรียกว่า PHEV ได้ต่อเมื่อขับเคลื่อนได้ 10 ไมล์ หรือ 16 กิโลเมตรขึ้นไปด้วยพลังไฟฟ้าเพียงอย่างเดียว (all-electric mode ซึ่งอาจเรียกว่า PHEV-10 หรือ PHEV16km) โดยไม่ต้องใช้พลังงานจากเครื่องยนต์ใช้น้ำมันแบบ gasoline หรือ diesel fuel เลย

รถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบ PHEVs เป็นทางเลือกสำหรับรถยนต์ไฟฟ้าอย่างเดียวที่หลายคนยังกังวลเรื่องระยะทาง หากใช้รถยนต์ไฟฟ้า ซึ่งสามารถวิ่งได้ระยะทางจำกัด (range anxiety) รถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบ PHEVs จะไม่ใช้พลังงานจากเชื้อเพลิงในช่วงที่ใช้พลังงานจากไฟฟ้า จนกระทั่งพลังไฟฟ้าจากแบตเตอรี่เหลือจำกัด จึงจะเปลี่ยนเป็นแบบใช้พลังงานเชื้อเพลิงร่วม

รถยนต์แบบ PHEVs ที่มีผลิตสู่ตลาดเท่าที่มีข่าวออกมามีดังนี้

• ประเทศจีน โดยโรงงานที่มีพื้นฐานในการผลิตแบตเตอรี่ ได้ผลิตรถยนต์ชื่อ BYD Auto ได้ผลิตรถยนต์ชื่อ F3DM PHEV-62 (PHEV-100 km) ซึ่งสามารถวิ่งได้ 100 กิโลเมตรโดยไม่ต้องใช้พลังจากเครื่องยนต์ รถได้ออกสู่ตลาดในวันที่ 15 ธันวาคม 2008 และเริ่มขายสู่สาธารณะที่เมือง Shenzhen เมื่อเดือนมีนาคม ค.ศ. 2010
• บริษัทรถยนต์ General Motors ของสหรัฐอเมริกา ได้ผลิตรถยนต์ Chevrolet Volt PHEV-35 (PHEV-100 km) ที่วิ่งได้ 100 กิโลเมตรด้วยพลังไฟฟ้าอย่างเดียว โดยได้ออกสู่ตลาดในวันที่ 30 พฤศจิกายน ค.ศ. 2010
• รถยนต์ไฟฟ้าแบบ PHEVs อื่นๆที่มีแผนผลิตออกสู่ตลาดในช่วงปี ค.ศ. 2011-2012 ได้แก่ Fisker Karma, ซึ่งเป็นรถยนต์แบบหรู
• รถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบ PHEVs เรียกว่า Toyota Prius Plug-in Hybrid เป็นรถยนต์ที่ปรับจากรถยนต์ไฟฟ้าลูกประสม Prius Hybird ที่ประสบความสำเร็จอย่างสูงแล้ว ปรับเพิ่มแบตเตอรี่ขนาดใหญ่เข้าไป เพื่อให้สามารถวิ่งได้โดยไม่ใช้พลังงานจากเครื่องยนต์เผาไหม้ในช่วงระยะแรก
• นอกจากนี้ ยังมีรถยนต์ PHEVs ที่ผลิตโดยบริษัทผลิตรถยนต์อื่นๆ อ้นได้แก่ Ford Escape Plug-in Hybrid, Volvo V70 Plug-in Hybrid, Suzuki Swift Plug-in, และ Audi A1 e-tron.

ผู้เชี่ยวชาญบางคนบอกว่ารถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบ PHEVs นี้เป็นรถทางเลือกสำหรับช่วงเปลี่ยนผ่านสู่รถยนต์ไฟฟ้าทั้งระบบ (Electric vehicle – EVs) ซึ่งในปัจจุบันนี้ยังต้องรอให้ราคาแบตเตอรี่ถูกลง และมีประสิทธิภาพมากพอที่จะวิ่งได้ระยะทางไกลจนคนไม่กลัวเรื่อง Range Anxiety หรือระบบชาร์ตไฟฟ้ารถยนต์ไฟฟ้าสามารถกระทำได้อย่างรวดเร็ว หรือ ระบบเปลี่ยนแบตเตอรี่แบบยกแผง (Swappable battery) ทำได้สะดวก มีสถานีบริการทั่วไป เหมือนที่เราไปเปลี่ยนน้ำมันเครื่องรถยนต์

เมื่อใดที่รถยนต์ไฟฟ้ามีความพร้อมแก้ปัญหาต่างๆที่ได้กล่าวมาได้แล้ว รถยนต์ไฟฟ้าลูกประสมแบบ PHEVs ก็จะลดบทบาทลงไป เพราะระบบดังกล่าวนี้ต้องมีระบบทั้งเครื่องยนต์ มอเตอร์ไฟฟ้า และแบตเตอรี่ไฟฟ้า ซึ่งทำให้มีน้ำหนักมาก ทำให้มีค่าใช้จ่ายมากตามไปด้วย