โรงเรียนคุณนาย (THE DAME SCHOOL)

โรงเรียนคุณนาย (THE DAME SCHOOL)

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
Facebook: Pracob Cooparat

แปลและเรียบเรียงจาก Wikipedia

Keywords: Cw154, ประวัติการศึกษา, ประเทศสหรัฐอเมริกา, ประเทศอังกฤษ, dame school, one-room school

ภาพโรงเรียนคุณนาย (Dame School) ใน New England ประเทศสหรัฐอเมริกา
ในยุคปี ค.ศ. 1713 (Bettman Archive)

Ma·dame เป็นคำจากภาษาฝรั่งเศส อ่านว่า มาดาม แปลว่าคุณนาย Dame หรือ ดาม หรือเดม เป็นคำย่อ เป็นการเรียกสตรีอย่างสุภาพ

ในประวัติของประเทศสหรัฐอเมริกา โรงเรียนแบบ Dame School มีความหมายคล้ายในปัจจุบันคือสถานเลี้ยงเด็ก (Daycare Center) ที่มีสตรีดำเนินการ โดยพ่อแม่ผู้ปกครองระดับผู้ใช้แรงงาน นำเด็กมาฝากไว้กับเพื่อนบ้าน และเจ้าของบ้านที่รับฝากเด็กนี้จึงได้รับการเรียกว่า Dame อย่างสุภาพ โรงเรียนเหล่านี้ในระยะเริ่มแรกก็ไม่มีการสอนอะไรมากนอกจากการสอนหนังสือให้อ่านออกเขียนได้ การสอนตัวเลข และการให้สวดมนต์ในแบบคริสต์เป็น และสตรีเหล่านี้ก็ยังอาจจะทำงานบ้านประจำวันของเธอไปตามปกติ

แต่ในทางตะวันตกของประเทศที่ยังเป็นบ้านป่าเมืองเถื่อน เป็นดินแดนบุกเบิกใหม่ ไม่มีคนมีการศึกษามากนัก ชุมชนอาจต้องไปจ้างสตรีที่เล่าเรียนหนังสือมาจากทางฝั่งตะวันออกของประเทศ เพื่อให้มาเป็นครูอาจารย์ในโรงเรียนที่ชุมชนรวมตัวกันสร้าง โรงเรียนเหล่านี้อาจมีครูอยู่เพียงคนเดียว มีห้องเรียนเดียวสำหรับทั้งโรงเรียน

ในสหรัฐอเมริกา เขามีประวัติการศึกษาแบบ “โรงเรียนห้องเรียนเดียว” (One-room schools) มามาก คือนักเรียนที่อาจจะต่างวัย แต่ทั้งหมดมาเรียนรวมกันในห้องเดียว ไม่มีทางเลือกมากนัก เพราะชุมชนขนาดเล็ก มีทรัพยากรไม่มากนักที่จะจัดการศึกษาแบบหลายชั้นเรียน ส่วนที่เหลือ ทางบ้านก็ช่วยจัดเวลาให้เด็กๆได้มีโอกาสเรียนไปตามเอกัตภาพของตน เพราะพ่อแม่ก็อาจเป็นชาวไร่ชาวนา ไม่รู้หนังสือมากนัก

ภาพ ภาพถ่ายโรงเรียนแบบชั้นเรียนเดียว หรือ One-room school

ภาพ ชั้นเรียนขนาดเล็ก ในยุคที่มีการถ่ายภาพได้แล้ว แต่ขนาดโรงเรียนก็ยังเป็นโรงเรียนขนาดเล็กอยู่มาก จนกระทั่งเมื่อมีนโยบายปรับคุณภาพการศึกษา มีการใช้รถโดยสารรับส่งนักเรียน (School buses) 

ในประเทศอังกฤษสมัยก่อนมีการศึกษาภาคบังคับของรัฐบาล Dame Schools เป็นคำเรียกทั่วไปสำหรับโรงเรียนเอกชนขนาดเล็กที่ให้การศึกษาสำหรับลูกหลานคนใช้แรงงาน ก่อนที่เด็กเหล่านี้จะโตพอที่จะไปทำงานได้ด้วยตัวเอง โรงเรียนเหล่านี้ดำเนินการโดยสตรีสูงอายุ ที่สอนเด็กให้อ่านและเขียนเป็น และมีทักษะในการเย็บปักถักร้อย ค่าเล่าเรียนคิดเป็นรายสัปดาห์ ส่วนคุณภาพการศึกษาที่เด็กๆได้รับนั้นแตกต่างกันไปอย่างมาก บางโรงเรียนสามารถให้การศึกษาได้อย่างดีมีคุณภาพ แต่บางแห่งเป็นเพียงสถานรับฝากเด็กในช่วงที่พ่อแม่ต้องออกไปทำงานนอกบ้าน (Child-minders)