สุภาษิตจีน: ฆ่าลาเมื่อเสร็จงานโม่แป้ง

สุภาษิตจีน: ฆ่าลาเมื่อเสร็จงานโม่แป้ง

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: Chinese proverbs, สุภาษิตจีน

มีสุภาษิตจีนบทหนึ่งที่ปรากฏในภาษาอังกฤษ กล่าวว่า "Butcher the donkey after it finished his job on the mill." ฆ่าลาเมื่อเสร็จงานโม่แป้ง

Mill = โรงสี, โรงโม่, โรงสีข้าว, โรงทำแป้ง, เครื่องบดวัตถุ

สุภาษิตนี้จะตรงกับในภาษาไทยที่ใช้คำพังเพยที่ว่า "เสร็จนาฆ่าโคถึก เสร็จศึกฆ่าขุนพล" เขาเอ่ยเป็นคำเตือนใจในการทำงานว่า ให้รู้จักเลี้ยงดูคน ให้่รางวัลแก่คนที่เขาได้ทำงานช่วยเหลือตน แม้จะหมดภารกิจนั้นๆ แล้ว ก็ต้องมีความระลึกถึงความดีต่อกัน ไม่ไปทำร้ายเขา แต่ตรงกันข้ามต้องแสดงน้ำใจตอบ ความเป็นคนเอื้ออารีตอบต่อผู้คนที่เขาได้ช่วยงานตนนั้น ไม่ว่าจะเป็นลูกน้อง หรือลูกจ้าง เป็นคุณธรรมที่สำคัญ คนที่ทำดีนั้นควรจะได้ีดี และการส่งเสริมคนที่ทำดีมีประโยชน์นั้นได้รับผลดีตอบแทน แม้คนๆนั้นจะไม่มีประโยชน์โดยตรงกับเราต่อไป แต่ความระลึกถึงคุณความดีของเขาและให้การตอบแทนอันควรนั้น จะสร้างคุณค่าส่งเสริมให้คนเห็นความสำคัของการทำดี

สิ่งนี้เป็นสิ่งสำคัญโดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังคมปัจจุบัน ซึ่งเราจะพบว่า มีเจ้านาย หรือเจ้าของกิจการที่อยากให้คนมาช่วยงาน ก็จะพูดจาดี ยอมจ่ายค่าตอบแทนอย่างแพง จ้างเขามาเพื่อให้ได้งาน แต่เมื่อหมดความต้องการแล้ว ก็ผละทิ้งโดยไม่ต้องรับผิดชอบอีกต่อไป มากยิ่งกว่านั้น ถ้าเห็นเขามีความสามารถที่สักวันพร้อมจะกลับมาเป็นคู่แข่งได้ ก็จะต้องหาทางทำลาย หรือหยุดโอกาสของเขา ทำให้เขาไม่มีโอกาสเจริญก้าวหน้าต่อไป

วัฒนธรรมการค้าและการแข่งขันในโลกยุคใหม่นั้น เป็นการทำให้คนละทิ้งค่านิยมบางอย่างที่ดีแต่เดิมไป และเมื่อคนมีความไม่มั่นใจในอนาคตของตนเอง ก็ไม่อยากทำอะไรอย่างทุ่มเทอย่างสุดใจให้กับองค์กร สำหรับนักบริหาร หรือผู้ประกอบการแล้ว การประพฤติตนอย่างยึดมั่นในคุณธรรม ควบคู่กับการสร้างวัฒนธรรมให้คนอุทิศตนให้มีความเชื่อมั่นต่อองค์กรนั้น เป็นส่วนประสมที่จะนำความสำเร็จมาสู่งานและองค์กรนั้นๆ