ศัพท์บัญญัติภาษาอังกฤษในวงการศึกษา

ศัพท์บัญญัติภาษาอังกฤษในวงการศึกษา

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: Education, การศึกษา, English, ภาษาอังกฤษ, definition, ความหมาย

ผมได้รับคำถามจากนิสิตนักศึกษาเกี่ยวกับความหมายของคำบางประการ จึงอยากนำเสนอไว้เพื่อให้ใช้เปรียบเทียบ และอาจใช้เพื่อเสวนากันต่อไป

Kindergarten = การอนุบาลศึกษา มาจากภาษาเยอรมัน Kinder แปลว่าเด็กๆ Garten หรือ Garden ในภาษาอังกฤษ หมายถึงสวน รวมคือ สวนของเด็กๆ เป็นการศึกษาในระดับเด็กเล็กที่ยังไม่ต้องเน้นวิชาการเพียงอย่างเดียว ให้เด็กได้เติบโตไปในหลายๆด้าน ทั้งอารมณ์ สังคม สุขอนามัย และเป็นไปตามธรรมชาติ

Elementary Education, Primary Education = การประถมศึกษา ในประเทศไทยใช้ระบบแบบอเมริกัน คือระบบประถมศึกษา 6 ปี มัธยมศึกษา 6 ปี รวมเป็น 12 ปี ประถมศึกษาเป็นการศึกษาสำหรับเด็กในวัยประมาณ 6-12 ปี

Secondary Education = มัธยมศึกษา แบ่งออกเป็นสองระดับ Lower secondary level = มัธยมศึกษาตอนต้น เป็นระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 Upper secondary level = มัธยมศึกษาตอนปลาย เป็นระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-5-6 ผู้เรียนจะอยู่ในวัยประมาณ 16-17-18 ปี

ในสหรัฐอเมริกา ใช้ระบบที่เรียกว่า K to 12 ซึ่ง K หมายถึง Kindergarten ซึ่งไม่ได้จำกัดอายุ และส่วนใหญ่ไม่ได้อยู่ในความรับผิดชอบของระบบการศึกษา ไม่เป็นการศึกษาภาคบังคับ เป็นความรับผิดชอบของพ่อแม่ผู้ปกครอง

ในหลายประเทศในยุโรปมีการประถมศึกษาและมัธยมศึกษารวม 13 ปี แต่บางประเทศเหล่านี้ก็กลับมีการศึกษาขั้นปริญญาตรี 3 ปี รวมแล้วจบปริญญาตรีแล้วใกล้เคียงกับในอเมริกา

Tertiary Education, Higher Education = การอุดมศึกษา, หรือการศึกษาระดับที่สาม คือการศึกษาสำหรับผู้ที่จบชั้นมัธยมศึกษาบริบูรณ์แล้ว แต่เขาไม่ได้จำกัดว่าเป็นระดับปริญญาตรี ปริญญาโท หรือปริญญาเอก แต่โดยทั่วไป

Bachelor's degree = ปริญญาตรี, ปริญญาบัณฑิต โดยทั่วไปเป็นการศึกษาระดับ 4 ปีเต็ม

Master's degree = ปริญญาโท, มหาบัณฑิต โดยทั่วไปเป็นการเรียนในระดับ 1-2 ปี อาจมีข้อกำหนดให้ต้องทำวิทยานิพนธ์หรือไม่ต้องทำ

Doctorate, Doctoral degree = ปริญญาเอก, ดุษฎีบัณฑิต ใช้เวลาเรียน 3-4 ปี และยึดยาวถึง 5-6 ปี

Graduate Education = การศึกษาตั้งแต่ระดับปริญญาโทขึ้นไป เรียกว่า บัณฑิตศึกษา ซึ่งโดยทั่วไปหมายถึงระดับปริญญาโทและเอก

School = โรงเรียน, สำนัก, คณะวิชาในมหาวิทยาลัย ก็เรียกว่า School เหมือนกัน ไม่ได้จำกัดเพียงในระดับประถมศึกษาหรือมัธยมศึกษา

College = วิทยาลัย มักจะใช้กันในระดับอุดมศึกษา อาจเป็นคณะวิชาอิสระ สถาบันอุดมศึกษาอิสระที่ไม่มีแขนงการเรียนที่กว้างขวางดังในระดับมหาวิทยาลัย

University = มหาวิทยาลัย มักมีหลายคณะวิชา ภาควิชา

A university is an institution of higher education and research, which grants academic degrees in a variety of subjects. A university is an organisation that provides both undergraduate education and post graduate education. The word university is derived from the Latin universitas magistrorum et scholarium, which roughly means "community of teachers and scholars."[1]

มหาวิทยาลัย คือสถาบันการศึกษาขั้นอุดมและการวิจัย สามารถประสาทปริญญาในหลายสาขาวิชาการ มหาวิทยาลัยเป็นองค์การที่จัดการเรียนการสอนทั้งระดับปริญญาตรี (Undergraduate education) และระดับหลังปริญญาตรี (Post graduate education) คำว่า University มาจากคำในภาษาลาตินว่า universitas magistrorum et scholarium ซึ่งหมายความอย่างกว้างๆว่า “ชุมชนของครูและปัญญาชน”

Institute = สถาบัน อาจเป็นสถาบันอิสระ หรือเป็นสถาบันในมหาวิทยาลัย ในมหาวิทยาลัยมักมีสถาบันภายใน มีวัตถุประสงค์ที่ต่างจากคณะวิชาทั่วไป อาจไม่เน้นการสอน การผลิตบัณฑิต แต่เน้นการให้บริการทางวิชาการ การให้คำปรึกษา หรือการวิจัย ดังเช่น Language Institute ในมหาวิทยาลัย ไม่ได้เน้นการผลิตบัณฑิต แต่เน้นการให้บริการการเรียนการสอนด้านภาษาแก่นักศึกษา หรือบุคคลภายนอก การมุ่งเน้นการพัฒนาองค์ความรู้ด้านภาษา เป็นต้น

Institution = สถาบัน, บางครั้งเราต้องพูดถึงหน่วยงานหลายลักษณะ มีทั้ง โรงเรียน วิทยาลัย มหาวิทยาลัย รวมกัน ดังนี้จะใช้คำว่า school, college, หรือ university อย่างใดอย่างหนึ่งนั้นจะไม่ครอบคลุม จึงใช้คำว่า Institutions ซึ่งกินความกว้างรวมทุกด้าน

Educational institution = แต่จะให้มีความหมายว่า “สถาบันการศึกษา” เราก็ใช้คำว่า “Educational institution” ให้ชัดไปว่าเป็นสถาบันการศึกษา เพราะใน “สถาบัน” ก็มีความหมายกว้างเช่นกัน เช่น สถาบันกษัตริย์ สถาบันศาสนา ฯลฯ

Institutions of higher learning = มีความหมายว่าสถาบันอุดมศึกษาทั้งมวล ซึ่งอาจรวมถึงการศึกษาที่เลยระดับมัธยมศึกษาบริบูรณ์ขึ้นไป

Center = ศูนย์ อาจเป็นหน่วยงานที่เน้นการให้บริการบางด้าน แต่ไม่เน้นการผลิตบัณฑิต ดังเช่น คณะแพทยศาสตร์ (Medical school) ในมหาวิทยาลัย มี Medical Center หรือศูนย์การแพทย์ ที่มีไว้สนับสนุนการผลิตบัณฑิต ต่างจากโรงพยาบาลทั่วไป เป็นที่ๆอาจารย์แพทย์จะมาพัฒนาการวิจัย นักศึกษาแพทย์ได้ใช้ฝึกปฏิบัติด้านการแพทย์ โดยมีอาจารย์ควบคุม

Teacher = ครู

A teacher or school teacher is a person who provides education for pupils (children) and students (adults). The role of teacher is often formal and ongoing, carried out at a school or other place of formal education.

ครู (Teacher) หรือ ครูโรงเรียน (school teacher) คือคนที่ให้การศึกษาแก่นักเรียน (Pupils, children) หรือนักศึกษา (Students, adults) บทบาทของครูมักจะเป็นการศึกษาอย่างเป็นทางการ (Formal education) หรือจัดการศึกษาในที่อื่นๆที่มักเป็นแบบทางการ

Professor = อาจารย์ผู้สอนในมหาวิทยาลัย ซึ่งเขามีการกำหนดตำแหน่งทางวิชาการที่ต่างระดับกัน เริ่มจากระดับล่างสุด

Instructor = อาจารย์ผู้สอน

Assistant professor = ผู้ช่วยศาสตราจารย์

Associate professor = รองศาสตราจารย์

Professor, full professor = ศาสตราจารย์

Researcher = นักวิจัย

งานวิจัยในมหาวิทยาลัย นับเป็นสิ่งที่อาจารย์มหาวิทยาลัยทุกคนต้องปฏิบัติ หรือมีส่วนร่วม และกระทำต่อเนื่องไปตลอดชีวิตการทำงาน ดังที่เขาบอกว่า “Publish or perished” นั้นหมายถึง ต้องได้มีงานที่ตีพิมพ์ เป็นผลงานค้นพบที่มีคุณค่า แต่หากไม่มีคุณสมบัติเหล่านี้ ท่านก็มักจะไม่ได้อยู่ในมหาวิทยาลัย