ไม่มีเค๊กหากไม่ทำงาน

ไม่มีเค๊กหากไม่ทำงาน

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: cw022, proverb, สุภาษิต, ความขยันหมั่นเพียร

มีสุภาษิตชาวเชคหนึ่งกล่าวว่า "Bez práce nejsou koláče." ซึ่งในภาษาอังกฤษเขาเขียนว่า “There are no cakes without work.” ซึ่งในภาษาไทยแปลอย่างตรงตัวว่า “ไม่มีเค๊กหากไม่ทำงาน”

เค๊ก (Cake) เป็นขนมหวาน เป็นสัญญลักษณ์รางวัลที่เด็กๆจะได้รับ

ผมอยากจะพูดถึงเด็กไทยรุ่นใหม่ ประเทศไทยมีเด็กเกิดในแต่ละปีประมาณ 800,000 คน ซึ่งได้ลดลงจากที่สูงสุดต่อปีที่ 1.3-1.4 ล้านคน คนไทยได้เริ่มตระหนักถึงปัญหาประชากรล้นโลก จึงได้เริ่มมีการวางแผนครอบครัวในยุคประมาณเมื่อ 30-40 ปีที่ผ่านมา เป็นผลให้ราสามารถคุมการเกิดของประชากรใหม่ได้ เป้าหมายของการมีลูกครอบครัวละไม่เกิน 2 คนถือเป็นเกณฑ์ที่คนไทยปฏิบัติกันอย่างกว้างขวาง เมื่อมีเด็กน้อยเวลาและทรัพยากรที่จะมีให้กับเยาวชนก็มีมากขึ้น

แต่การที่มีทรัพยากรและเวลาสำหรับเด็กมากขึ้น อาจไม่ได้ทำให้เราเลี้ยงดูเด็กลูกหลานของเราได้ดีขึ้น เพราะมีเป็นอันมากที่เลี้ยงดูลูกอย่างผิดๆ อย่างที่เรียกว่า “รักลูกไม่ถูกทาง” คอยประคบประหงมมากเกินไป ไม่ได้ให้เขามีโอกาสได้ใช้ชีวิตที่ต้องดิ้นรนต่อสู้ ไม่ปล่อยให้เขาได้ต่อสู่กับความยากลำบาก ความผิดหวัง ลูกอยากได้อะไรก็มีให้ เมื่อมองเห็นการศึกษา ก็พยายามให้ลูกได้รับการศึกษาในห้องเรียนแบบที่คิดว่าดีที่สุด เรียนสูงเพียงใดก็จะสนับสนุน แต่ไม่ได้ให้ประสบการณ์การศึกษาในชีวิตจริง ไม่ได้เตรียมตัวเขาสำหรับโลกของการงาน ทำงานไม่เป็น ทำงานร่วมกับเพื่อนร่วมงานไม่ได้ ทำอะไรแล้วหากต้องใช้ความพยายามพิเศษ ก็จะเลิกราโดยไม่พยายามอีกอย่างจริงจัง หากการเลี้ยงดูของเรานำเขามาสู่จุดนี้ เขาจะประสบความล้มเหลวในชีวิตต่อไปได้มาก แม้จะเรียนหนังสือมามาก ก็จะเข้าลักษณะว่า “ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด”

ดังนั้น พึงยึดสุภาษิตที่ว่า “ไม่มีเค๊กหากไม่ทำงาน” นั่นคือต้องให้เด็กๆได้เรียนรู้ที่จะทำงานเพื่อแลกเปลี่ยนกับรางวัล ในสมัยก่อนๆ แม้พ่อแม่ชนชั้นกลางของอเมริกัน มีฐานะ แต่เขาจะส่งเสริมให้ลูกๆได้ไปหางานทำเอง มีรายได้ ก็ให้เก็บไว้เป็นค่าขนม ค่าใช้จ่ายส่วนตัว และเมื่อโตขึ้นจบมัธยมศีกษา ก็ต้องหาเงินเพื่อเรียนหนังสือในมหาวิทยาลัยเองส่วนหนึ่ง ส่วนที่เหลือ พ่อแม่จึงจะสบทบจ่ายให้ เขาทำเช่นนี้เพื่อให้เด็กๆที่เติบโตมาได้ภูมิใจกับแรงงาน ความพยายาม และความสำเร็จของตนเอง

ในประเทศไทย ลูกคนไทยเชื้อสายจีนในสมัยก่อน เขาจะสอนลูกๆให้รู้จักช่วยพ่อแม่ประกอบอาชีพ กลับจากโรงเรียนก่อนทำการบ้าน ก็ต้องไปช่วยพ่อแม่ขายของ หยุดเสาร์อาทิตย์ก็หาเวลาช่วยพ่อแม่ทำงาน ทำงานไปด้วย ทำการบ้านไปด้วย หากพ่อแม่ไปทำงานนอกบ้าน ก็ต้องให้ลูกๆได้ช่วยทำความสะอาดบ้าน ซักเสื้อผ้า ทำกับข้าว หุงหาอาหาร เขาจะสอนให้เด็กๆได้รู้คุณค่าของเงิน มิได้หมายความว่าสอนให้เป็นคนงกเงิน แต่ต้องรู้ว่าสิ่งของต่างๆที่จะได้นั้น มันต้องเกิดจากน้ำพักน้ำแรงของคนทำงาน และให้ภูมิใจกับน้ำพักน้ำแรงของตน เหมือนกับสุภาษิตชาวเชคโกสโลวาเกียที่ว่า “ไม่มีเค๊กหากไม่ทำงาน”