Thursday, April 7, 2011

สุภาษิตไทย: เรือล่มเมื่อจอด ตาบอดเมื่อแก่

สุภาษิตไทย: เรือล่มเมื่อจอด ตาบอดเมื่อแก่

ประกอบ คุปรัตน์Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: Proverbs, สุภาษิต, ความเป็นผู้นำ, การตัดสินใจ

มีสุภาษิตไทยบทหนึ่งกล่าวว่า เรือล่มเมื่อจอด ตาบอดเมื่อแก่มีความหมายว่า (สํา) น. คนที่ทําตนเป็นคนดีมาตลอดแต่มาเสียคนเมื่อแก่. หรือการมีอุปสรรคเมื่อใกล้จะสําเร็จ สุภาษิตนี้มีไว้สอนคนที่เมื่อทำอะไรมาดีตลอดชีวิต แต่เมื่ออายุมากขึ้น ประสบความสำเร็จมาแล้วตลอดชีวิต แต่ก็ยังอยากทำต่อไปเรื่อยๆ เพียงเพราะไม่รู้ว่าจะไปทำอย่างอื่น หรือทำอะไรได้อีกบ้าง นอกจากสิ่งที่เคยทำมา สภาพเช่นนี้ มักจะทำให้คนแก่ คนที่เคยประสบความสำเร็จ ก็จะกลายเป็นผิดพลาด ล้มเหลวได้อย่างง่ายๆ

ดังนั้น ผู้ใหญ่จึงสอนว่าให้ระวังสิ่งที่เมื่อเลยวัยอันควรแล้ว เรายังทำสิ่งนั้นๆต่อไปเรื่อยๆ อย่างไม่รู้จักปรับเปลี่ยน ก็อาจมีสภาพเหมือนเรือล่มเมื่อจอด ตาบอดเมื่อแก่ เราเสียหายไปคนเดียวยังไม่เป็นไร แต่ในบางครั้ง คนอายุมาก ยังครองบ้านครองเมืองเหมือนเผด็จการในหลายๆประเทศ ไม่ว่าจะเป็นในตูนีเซีย อียิปต์ หรือลิเบีย (2554) และประเทศอื่นๆอีกมาก สิ่งเหล่านี้ไม่ต่างอะไรจาก การทำในสิ่งที่เคยทำจนไม่คิดว่าเมื่อใดจะพอ และแล้วก็จะพบกับความผิดพลาดที่เราไม่สามารถหวนกลับไปเริ่มต้นใหม่ได้

ในอดีต ผู้นำในเอเชียอย่ามาคอสของฟิลิปปินส์ ซูฮาร์โตของอินโดนีเซีย ก็เคยต้องลงจากอำนาจอย่างไร้เกียรติยศมาแล้ว แต่ผู้นำอย่างลี กวน ยูแห่งสิงค์โปร์ มหาเธ โมฮัมหมัด แห่งมาเลเซีย เมื่อถึงเวลาอันควรแล้ว ท่านทั้งสองนี้ก็สละตำแหน่ง ละอำนาจ แล้วปล่อยให้คนรุ่นใหม่ได้เข้ามาทำหน้าที่

ในภาษาอังกฤษ ผู้เขียนเคยพบนักวิชาการอุปมาอุปมัยว่า เป็นดัง “Bone without ham” หรือ เนื้อหมูแฮมที่เฉือนกินมาอย่างอร่อยจากระดูกจนหมดเนื้อแล้ว ก็ยังแขวนอยู่ นั่นเรียกว่า กระดูกที่ไม่เหลือเนื้อ เป็นดังคนที่เคยทำงานมาอย่างดี แล้วเมื่อถึงเวลาแล้วไม่รู้จักลง ผลร้ายจะตามมา

ดังนั้นอยากจะสรุปบทเรียนสำหรับนักบริหาร ผู้นำ ผู้ได้ประสบความสำเร็จในชีวิตมามากมายแล้ว เมื่อถึงเวลา ก็ต้องเปลี่ยนบทบาท จากต้องนำเอง ไปสู่การเป็นพี่เลี้ยง หรือคอยให้กำลังใจคนอื่นๆเขาทำ ส่งต่อให้กับคนที่มีความสามารถที่เขาจะทำหน้าที่ต่อไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่วนบทบาทผู้อาวุโสนั้น คือถอยมาอยู่ในแถวสอง แล้วใช้ชีวิตที่ได้เปลี่ยนแปลงไป เลือกหาความสนใจใหม่ๆ งานใหม่ๆ ที่อาจจะไม่ยิ่งใหญ่นัก แต่ก็เป็นงานที่เราจะทำได้อย่างมีความสุขจะดีกว่า

No comments:

Post a Comment