จะเป็นนักบริหารหรือผู้นำที่ดีต้องไม่เป็นคนปัดสวะ

จะเป็นนักบริหารหรือผู้นำที่ดีต้องไม่เป็นคนปัดสวะ

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob.cooparat@gmail.com

Keywords: การเมือง, politics, การปกครอง, governance, ธรรมาภิบาล, good good governance, การบริหาร, สวะ, hyacinth, ผักตบชวา, สวะสังคม,

การจัดการ, administration, management, ระบบคุณธรรม, merit system,ความรับผิดชอบ, responsibility, การปัดความรับผิดชอบ, pass the buck

การบริหาร (Administration, management) คือ การจัดการให้คนที่มีความสามารถและมีความรับผิดชอบ ได้ทำงานในหน้าที่ๆได้รับมอบหมายอย่างเต็มความสามารถ โดยไม่ไปปัดความรับผิดชอบนั้นๆ หากมีอะไรที่เป็นส่วนที่ไม่ชัดเจนว่าเป็นความรับผิดชอบของใคร ก็สื่อสารกันเจรจากัน แล้วหาข้อยุติ เพื่อในที่สุด ทำให้งานนั้นๆมีคนหรือกลุ่มคน หรือทีมงานรับผิดชอบ

ผมไม่เคยไว้ใจนักบริหารคนไหนที่ปัดความรับผิดชอบ และไม่เคยชอบที่จะทำธุรกิจกับลูกค้า หรือคู่ค้าที่ชอบปัดสวะ – เจมส์ แคช เพนนี นักธุรกิจผู้ก่อตั้งบริษัท JC Penney

I never trust an executive who tends to pass the buck. Nor would I want to deal with him as a customer or a supplier. - James Cash Penney

Pass the buck = ปัดสวะ คือการทำงานอย่างอยากได้หน้า ได้ความชอบ แต่ไม่รับผิดชอบ หลีกเลี่ยงการตัดสินใจที่ยุ่งยาก ปัดไปให้เป็นความรับผิดชอบของคนอื่นๆ ทั้งเบื้องบน เบื้องล่าง หรือคนหรือหน่วยงานอื่นๆในระดับเดียวกัน

หากจะให้เข้าใจคำว่า “ปัดสวะ” ในสังคมไทย ก็ต้องมารู้จักคำว่า “สวะ” กันสักเล็กน้อย

สวะ มีชื่อเรียกอื่นๆว่า ผักตบชวา (อังกฤษ: Water Hyacinth) เป็นพืชน้ำล้มลุกอายุหลายฤดู สามารถอยู่ได้ทุกสภาพน้ำ มีถิ่นกำเนิดในแถบลุ่มน้ำอะเมซอน ประเทศบราซิล ในทวีปอเมริกาใต้ มีดอก สีม่วงอ่อน คล้ายช่อดอกกล้วยไม้ และแพร่พันธุ์ได้อย่างรวดเร็วจนกลายเป็นวัชพืชที่ร้ายแรงในแหล่งน้ำทั่วไป มีชื่อเรียกในแต่ละท้องถิ่นดังนี้: ผักปอด, สวะ, ผักโรค, ผักตบชวา, ผักยะวา, ผักอีโยก, ผักป่อง

เราเรียก Hyacinth ว่าผักตบชวา เพราะมีการนำเข้ามาจากชวา เพราะเห็นว่าเป็นพืชดูแปลกและสวยงาม

ผักตบชวา หรือสวะ เป็นวัชพืชที่พบมากมาย มีประโยชน์อยู่บ้าง เมื่อออกดอกจะดูสวยงาม แต่เมื่อตัดไปปักแจกัน ก็จะอยู่ไม่ทน หากเอาไปทำเป็นอาหารสัตว์ จะมีแต่กากหรือเยื่อใย แต่มีสารอาหารไม่มากนัก เอาไปให้หมูกิน ก็กินได้ แต่ไม่ทำให้เติบโต และที่สำคัญหากปล่อยให้เกิดในแหล่งน้ำ เช่น หนอง บึง ทะเลสาบ หรือแม่น้ำ มันจะกระจายขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว หากขยายพันธุ์จนปิดผิวน้ำ จะทำให้น้ำนั้นขาดออกซิเจน หากเกิดในคลองหรือแม่น้ำ ที่เป็นเส้นทางสัญจรทางน้ำ ก็จะทำให้การสัญจรทางน้ำนั้นเป็นไปได้โดยยาก ซึ่งเป็นการสร้างความทุกข์ยากให้กับผู้คนทั่วไปเป็นอันมาก

ดังนั้น การที่คนเขาด่าว่ากันว่าเป็น “สวะ” หรือ “สวะสังคม” ก็เพราะเป็นคนที่ดูเผินๆเหมือนเป็นคนดี แต่อยู่ต่อไปจะรู้ว่าไร้ประโยชน์ ไม่รับผิดชอบ รับปากง่ายๆ แต่ถึงเวลาก็ไม่ทำงาน เอาแต่แก้ตัวไปต่างๆนานา ไม่มุ่งมั่นที่จะทำงานที่ได้รับมอบหมายให้สำเร็จ ซึ่งคนประเภทนี้มีอยู่มากมายในสังคม และหากไม่มีการสอนหรือให้บทเรียนเพื่อปรับแก้พฤติกรรมกันบ้าง ทำให้คนไม่รับผิดชอบแล้วได้ดี ก็จะทำให้องค์การหรือระบบสังคมนั้นๆเต็มไปด้วยคนที่ไร้ประโยชน์ คนดีๆก็จะหมดกำลังใจ กลายเป็นคนเกี่ยงงาน คนประเภทสวะสังคม จึงมีแต่ทำให้สังคมเสื่อมโทรม เหมือนกับสวะ หรือผักตบชวาที่มีอยู่เต็มคลองและแม่น้ำในบ้านเรา

ภาพ ผักตบชวา บางพันธุ์มีความสวยงาม เหมือนเป็นไม่ประดับอย่างหนึ่ง

ภาพ วัชพืชน้ำ ขายพันธุ์ได้เร็ว จากกอเล็กๆ ก็จะขยายไปสู่กอใหญ่ๆ และลอยเป็นแพเต็มผืนน้ำ

ภาพ การขยายพันธุ์ของผักตบชวาในแหล่งน้ำต่างๆ โดยปราศจากการควบคุม ซึ่งบ่งบอกถึงความรับผิดชอบของคนทำงานในเขตนั้นๆ

ภาพ ผักตบชวา หรือสวะ ขยายพันธุ์ จนบดบังความงดงามของแหล่งน้ำ ไม่ว่าจะเป็นบึง กว้าน ทะเลสาป

ภาพ สวะที่ขยายตนปิดการสัญจรทางน้ำ 

ภาพ สวะที่ขยายตนปิดการสัญจรทางน้ำ สัตว์น้ำก็จะอยู่ลำบาก เพราะทำให้ออกซิเจนในน้ำลดลง

ภาพ เมื่อมีสวะหรือวัชพืชน้ำมากๆ การขนส่งทางน้ำแม้ทำได้ แต่ก็เป็นไปด้วยความยากลำบาก

ภาพ การควบคุมวัชพืชน้ำในเส้นทางสัญจรทำได้ไม่ยาก แต่ทุกฝ่ายที่ใช้ประโยชน์จากทางสัญจรหรือแหล่งนั้ำนั้น ต้องร่วมมือกัน

ภาพ เมื่อมีสวะมากๆในแหล่งน้ำ และพัดพามาจนปลายน้ำแถบกรุงเทพมหานคร การกำจัดก็จะเป็นขนาดใหญ่ ใช้เครื่องจักรที่ต้องมีราคา ทางที่ดีต้องไปแก้ปัญหาในระดับรากหญ้า และชุมชน กำหนดเป็นความรับผิดชอบกันในระดับหมู่บ้านและตำบลทั้งหลาย โดยเฉพาะที่อยู่ติดกับริมน้ำสาธารณะ หนอง บึง กว้าน ทะเลสาป คลอง แม่น้ำ ฯลฯ อย่ามาคิดแก้ปัญหากันที่ระดับปลายทาง