สุภาษิตเยอรมัน - อย่าเพ่งดูม้าที่เขาให้เป็นของขวัญที่ปาก

สุภาษิตเยอรมัน - อย่าเพ่งดูม้าที่เขาให้เป็นของขวัญที่ปากDon't look a gift horse in the mouth

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob.cooparat@gmail.com

Keywords: cw022, proverb, quote, สุภาษิต, เยอรมัน, German, Germany, ม้า, horse, มารยาท, การรักษาน้ำใจ, gift

มีสุภาษิตหนึ่งในยุโรปกล่าวว่า “Don't look a gift horse in the mouth.” แปลเป็นไทยได้ว่า “อย่าเพ่งดูม้าที่เขาให้เป็นของขวัญที่ปาก” อันคนเรา การที่เขานำของขวัญมาให้นั้น ก็ด้วยความปรารถนาดี จึงพึงแสดงความขอบคุณในปรารถนาดีของเขาด้วยการแสดงความรู้สึกขอบคุณอย่างมีน้ำใจ

อันม้านั้นเป็นของจำเป็นในชีวิตของมนุษย์ เราใช้ม้าเพื่อเป็นพาหนะขี่เพื่อการเดินทาง เป็นแรงงานในไร่นา หรือแม้แต่ใช้เป็นอาหาร ดังจะพบว่ามีบางที่เขากินม้า เมื่อเข้าตาจน อดอยากกันทั้งหมู่บ้าน

แต่ม้าก็จะมีคุณค่ามากน้อยด้วยอายุของมัน หากม้าแก่ โอกาสทำประโยชน์หรือคุณค่าก็น้อยลง เมื่อคนจะไปซื้อหาม้ามาใช้งาน จึงต้องศึกษาว่าม้านั้นสมบูรณ์หรือไม่ ที่สำคัญคือม้านั้นมีอายุมากน้อยเพียงใด ผ่านการใช้งานมานานเพียงใด โดยเขาจะอ้าปากม้า เพื่อดูลักษณะฟันของมัน ฟันที่สึกมาก ก็แสดงว่าม้ามีอายุมาก เหลือเวลาใช้งานน้อย เหมือนที่ไปซื้อรถยนต์ใช้แล้วในปัจจุบันที่ต้องรู้ว่าเข็มไมล์รถนั้นระบุว่าได้ใช้ขับขี่มายาวนานเพียงใด ดูเบาะที่นั่ง สีที่ถลอกไปว่าได้ใช้มาอย่างระมัดระวังดูแลรักษาหรือไม่ ซึ่งเรื่องเหล่านี้เป็นปกติของคนที่ต้องซื้อหาสิ่งของเพื่อใช้สอย และต้องมีการต่อรองราคากัน

มันถูกต้องที่คนเราจะต้องศึกษาสิ่งที่จะซื้อหาอย่างละเอียด หากเราต้องจ่ายเงินเพื่อซื้อสิ่งของนั้นๆมา ไม่ว่าจะเป็น ม้า รถยนต์ อาหารแต่ละมื้อที่ไปรับประทาน แต่เมื่อเราได้สิ่งของเหล่านี้มาด้วยความเสน่หา ความชอบพอ และเพื่อแสดงความขอบคุณต่อเรา การไปตำหนิในสิ่งที่คนเขาให้นั้น จึงเป็นเหมือนดังคนที่ไม่มีมารยาท และไม่รู้จักรักษาน้ำใจคน

หากเราเป็นผู้ใหญ่ที่มีคนเขาระลึกถึงบุญคุณ เขาต้องการแสดงความขอบคุณ เขาอาจเป็นคนยากจน คนต่างจังหวัด มีไข่มาชะลอมหนึ่ง มีกล้วยมาหวีหนึ่ง หากไม่เป็นการเสียหาย ก็รับไว้ด้วยความขอบคุณในน้ำใจของเขา แต่ก็มีเหมือนกันสำหรับผู้ใหญ่ที่ไม่รู้จักน้ำใจคน คนเขาเอาของขวัญมาให้ไม่ถูกใจก็ไปต่อว่าหรือตำหนิเขา

“เอามาทำไม ของแบบนี้ฉันไม่กินไม่ใช้หรอก” หรือ “ของอย่างนี้รู้อยู่แล้ว่าฉันไม่ใช้” คนบางคนไปงานเลี้ยงที่เขาจัดเลี้ยงโดยน้ำใจ แต่ก็ยังมีที่ไปวิจารณ์ว่าอาหารของเขาไม่อร่อย ไอ้นั่นจืดไป หวานไป เค็มไป ไม่สด คำกล่าวในลักษณะอย่างนี้ก็ไม่ต่างจากการไปเปิดดูปากม้าที่เขาเอามาให้เป็นของขวัญดอก เป็นการไม่รักษาน้ำใจคน