การทำงานตามความเชี่ยวชาญพิเศษ

การทำงานตามความเชี่ยวชาญพิเศษ

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: การบริหาร, การจัดการ, ความเชี่ยวชาญ, Specialization, division of labor

การทำงานตามความเชี่ยวชาญ (Specialization)

ในสังคมทุนนิยม คนทำงานมีการแบ่งกันตามความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่ตนมีประสบการณ์พิเศษ หรือได้รับการฝึกอบรมมาโดยเฉพาะ งานเหล่านี้เมื่อคนได้ทำงานมีประสบการณ์มาระดับหนึ่ง เขาจะมีความเชี่ยวชาญต่องานนั้นๆ ที่แตกต่างจากคนไม่มีประสบการณ์ ทำให้บรรลุผลงานได้ง่ายกว่า เร็วกว่า และมีโอกาสพลาดน้อยกว่าคน หรือกลุ่มคนอื่นๆ ที่ไม่มีประสบการณ์นั้นๆ

ในการที่จะทำงานนั้นๆได้อย่างมีความเชี่ยวชาญพิเศษ เขาอาจเริ่มจากความสนใจ (Attitudes) ลักษณะร่างกาย หรือสรีระที่มีลักษณะเฉพาะ (Physical condition) ที่ทำให้สามารถทำงานนั้นๆได้ง่ายกว่าคนอื่นๆทั่วไป หรืออย่างน้อย ต้องไม่มีลักษณะที่เป็นอุปสรรคต่อการทำงานนั้นๆ ที่สำคัญ คือต้องมีความรู้ (Knowledge) ในสิ่งที่จะทำ รู้อย่างรอบด้าน ทั้งทางทฤษฎีและการเทคนิคการปฏิบัติ แล้วก็ต้องนำไปสู่การฝึกฝนจนเกิดเป็นทักษะ (Skills) ที่ยิ่งทำมากๆ ก็จะยิ่งทำให้ปฏิบัติงานนั้นได้อย่างดีและมั่นใจ

ตัวอย่างการทำงาน

ลองพิจารณาจากงานในลักษณะต่อไปนี้ ที่ต้องการความสามารถพิเศษ ต้องมีประสบการณ์ ฝึกฝน จนทำให้สามารถทำงานนั้นๆได้อย่างคล่องตัว

การทำงานก่อสร้างบนตึกสูง การทำงานก่อสร้างในระดับพื้นราบ ก็มีความเสี่ยงในระดับหนึ่ง แต่การต้องทำงานก่อสร้างบนอาคารหรือสิ่งก่อสร้างที่สูง ต้องการคนมีร่างกายที่เหมาะสม แข็งแรงสมส่วน ไม่ใหญ่หรือเล็กจนเกินไป ไม่เป็นโรคกลัวความสูง มีความคล่องตัว ยืน นั่ง หรือเปลี่ยนท่าทาง หรือเคลื่อนไหว แล้วยังทรงตัวได้ดี

การทำงานใต้ทะเล ดังกรณีการทำงานกับบริษัทสำรวจขุดเจาะน้ำมัน หรือการก่อสร้างอาคารในทะเล ที่ต้องมีคนส่วนหนึ่งไปทำงานใต้น้ำ งานแบบนี้ต้องการคนที่อยู่ในชุดประดาน้ำ หายใจอากาศเฉพาะ ทนต่อแรงกดดันของน้ำ และปรับตัวเข้ากับสภาพการทำงานใต้น้ำได้มากกว่าคนอื่นๆ งานเหล่านี้จะให้คนทำงานต้องอยู่ใต้น้ำในแต่ละวันเพียงระยะเวลาหนึ่งๆ แต่กระนั้นก็ยังมีความเสี่ยงและอันตรายเกิดขึ้นได้ แต่สำหรับคนที่มีความชำนาญพิเศษ ความเสี่ยงนั้นๆจะลดลงไปได้มาก

การขับเครื่องบิน (Pilot) ต้องการคนทำงานต้องมีสภาพร่างกายที่แข็งแรงตามปกติ ไม่เป็นโรคความดันโลหิตสูง หรือความดันโลหิตต่ำจนเกินไป มีประสาทเข้มแข็ง สามารถตัดสินใจได้อย่างรอบคอบ ไม่ลังเล ผู้ที่จะทำงานขับเครื่องบินพาณิชย์ขนาดใหญ่ บรรทุกผู้โดยสารจำนวนมาก งานเหล่านี้ต้องการคนทำงานที่มีวินัยในการใช้ชีวิต กินอยู่ หลับนอนได้ตามปกติ มีความมั่นคงทางอารมณ์สูง สามารถทำงานที่ต้องเดินทาง เปลี่ยนที่พักจากบ้านไปนานๆ แม้ต้องมีการเดินทางไปตามเมืองต่างๆ ต้องเปลี่ยนที่พัก แต่ก็สามารถหลับนอนได้โดยไม่เป็นโรคนอนไม่หลับ (Insomnia)

สรุป

ในชีวิตการทำงานของแต่ละคน เราอาจต้องศึกษา ทำความเข้าใจในตัวของเราว่า มีงานอะไรที่เราชอบ ถนัดกว่าเขาอื่น ในขณะที่คนอื่นๆต้องใช้ความพยายามอย่างมาก แต่ก็ยังทำไม่ค่อยได้ดี แต่เราสามารถทำให้บรรลุผลได้อย่างดี และอย่างง่ายดายกว่าคนอื่นๆเขา และเมื่อทำงานนั้นๆแล้วรู้สึกมีความสุข ภูมิใจที่ได้ทำ และเห็นคุณค่าในงานนั้นๆ

คนเราไม่จำเป็นต้องเป็นคนฉลาดที่สุด เก่งที่สุด ใหญ่หรือแข็งแรงที่สุด ในโลกของการทำงานนี้ มีโอกาสที่เราจะหาพรสวรรค์ (Gifted) หรือไม่ก็พรแสวง คือการฝึกอบรม (Education & Training) ทำในสิ่งที่เราพร้อมที่จะฝึกฝนอย่างหนัก เพื่อให้ได้บรรลุความสามารถในหน้าที่การงานนั้นๆ

ความสำคัญคือเราต้องใช้เวลาในการค้นหาตนเองสักระยะ หรือเป็นระยะๆ ต้องลองหาทางสร้างความเชี่ยวชาญ จะด้วยการศึกษาเล่าเรียนเพิ่มเติม หรือการได้ไปฝึกกับคนที่เขามีความรู้และประสบการณ์ และเมื่อบรรลุความสามารถในงานนั้นๆแล้ว ก็ยังต้องมองหาโอกาสในการใช้ความเชี่ยวชาญนั้นๆ ไปสู่งานใหม่ หรือสิ่งที่ยังต้องมีการปรับปรุงระบบงานนั้นๆต่อไป