สุภาษิตชาวคามารูน: ความยุติธรรมเริ่มต้นที่ตัวเรา

สุภาษิตชาวคามารูน: ความยุติธรรมเริ่มต้นที่ตัวเรา

ประกอบ คุปรัตน์Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: cw022, proverb, สุภาษิต, justice, ความยุติธรรม

มีสุภาษิตชาวคามารูนบทหนึ่งกล่าวว่า “It is better to be the victim of injustice than to be unjust yourself.” - Cameroonian Proverb

แปลเป็นภาษาไทยได้ว่า “เป็นเหยื่อของความไม่เป็นธรรม ยังดีกว่าเป็นคนไม่ยุติธรรมด้วยตัวเอง”

อันความเป็นธรรมในแผ่นดินนั้น นับว่ามีความสำคัญที่จะทำให้บ้านเมืองดำรงอยู่ได้อย่างร่มเย็นเป็นสุข หากชาติใดได้คนปกครองที่มีความเป็นธรรม ให้ความเสมอภาคแก่ประชาชน เคารพในสิทธิอันควรของผู้คน และทำทุกประการเพื่อรักษากฎเกณฑ์ของสังคมนั้นให้ดำรงอยู่อย่างเป็นธรรมให้ได้นั้น บ้านเมืองนั้นก็อยู่อย่างมีความสุข มีความเจริญก้าวหน้า แต่เมื่อใดที่ผู้ปกครองเป็นคนเลวที่แฝงเข้าสู่วงการปกครอง มีอำนาจแล้วใช้อำนาจสร้างฐานให้กับตนเอง เพื่อจะดำรงอำนาจนั้นต่อไปไม่สิ้นสุด โดยไม่ใส่ใจว่าสิ่งที่ตนเองกำลังทำอยู่นั้น จะไปสร้างความเดือดร้อนให้กับผู้คนในสังคมอย่างไร บ้านเมืองนั้นก็จะเต็มไปด้วยความทุกข์ยาก

ประเทศในอัฟริกาปัจจุบัน ด้วยเทคโนโลยีที่มีอยู่ เพียงพอที่จะทำให้มีข้าวปลาอาหารสำหรับประชากรได้บริโภคอย่างเพียงพอ แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นคือการรบราฆ่าฟันกัน แสวงอำนาจ และรักษาอำนาจไว้ด้วยเลือดเนื้อและความเดือดร้อนของผู้คน มีทั้งการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ของกลุ่มคนที่ไม่เห็นด้วย การกดขี่คนกลุ่มน้อย และเมื่อการปกครองที่ไม่ดำรงไว้ซึ่งความเป็นธรรม ความเดือดร้อนก็เกิดขึ้นทุกหย่อมหญ้า

แต่อย่างไรก็ตาม เมื่อเราเป็นผู้ถูกกดขี่ เราจะเรียกร้องความยุติธรรม แต่ก็มีเป็นอันมาก ที่คนที่มีอำนาจนั้น เขาก็เคยเป็นผู้ถูกกดขี่มาก่อน แต่เมื่อเขาได้เป็นกลุ่มมีอำนาจแล้ว เขากลับกระทำการอย่างไม่ได้คำนึงถึงหลักยุติธรรม หรือการบริหารอย่างมีธรรมาภิบาลใดๆ ดังนั้น วิธีการที่ดีที่สุดประการหนึ่ง คือการที่จะต้องเริ่มหลักการสร้างความยุติธรรมที่เริ่มจากตัวเรา และคนใกล้เคียงเป็นหลักก่อน เริ่มด้วยการปฏิบัติมากกว่าการพูด เริ่มจากส่วนที่เล็กๆ แล้วพยายามกระทำการใดๆด้วยหลักยุติธรรมอย่างที่อยากให้คนอื่นๆ และสังคมใหญ่ได้เป็นเช่นนั้น และเราจะรู้ว่า การรักษาความยุติธรรมนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย แม้เป็นเรื่องที่กระทำได้ เพราะหลายครั้งที่คนไปสร้างความไม่ยุติธรรม ไปกระทำผิดนั้น อาจมาจากคนใกล้ๆตัวเรา โดยเขาเหล่านั้นแหละที่เป็นคนสร้างฐานอำนาจให้แก่เรา แล้วเราในฐานะคนมีอำนาจ ก็พลอยหลับหูหลับตา และลืมหลักและอุดมการณ์ด้านความยุติธรรมเสียสิ้น

ดังนั้น ขอให้เราแต่ละฝ่ายได้ตระหนักว่า หลักความยุติธรรมโดยไม่เลือกปฏิบัตินั้นเป็นสิ่งที่ดี แต่มันมักจะเกิดปัญหาเมื่อใครก็ตามที่ได้ครองอำนาจ แล้วหวังผูกขาดอำนาจนั้นไว้กับตน โดยไม่มีหลักในการรักษาดุลอำนาจ ไม่กระทำทุกอย่างให้โปร่งใสตรวจสอบได้ และเมื่อนั้น เราเองในฐานะของคนมีอำนาจ ก็จะกระทำผิดกับสิ่งที่เราได้เคยพูดไว้เสียเอง