มีปัญญาแล้วไม่ได้ใช้เท่ากับโง่สองเท่า

มีปัญญาแล้วไม่ได้ใช้เท่ากับโง่สองเท่า

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: cw022, proverb, สุภาษิต, ความฉลาด, สติปัญญา, wisdom

มีสุภาษิตชาวไอซ์แลนด์บทหนึ่งกล่าวสั้นๆว่า “Useless wisdom is double foolishness.” - Icelandic Proverb ซึ่งแปลเป็นไทยได้ว่า “มีปัญญาแล้วไม่ได้ใช้เท่ากับโง่สองเท่า”

คนบางคนมีความฉลาดเพราะเรียนหนังสือมา แต่ในสถานการณ์ชีวิตจริง เมื่อจบการศึกษาไปแล้ว กลับไม่ใส่ใจในการประกอบการอาชีพเพื่อให้มีชีวิตอยู่ได้เหมือนเขาอื่น คนบางคนเรียนมาเพื่อรับราชการอย่างเดียว ไปทำงานเอกชน หรือประกอบอาชีพส่วนตัวจะทำไม่ได้ บางคนเป็นลูกจ้างเขาได้ เรียกว่าเป็น Salary man คือให้ทำอาชีพอิสระ หรือเป็นผู้ประกอบการจะไม่กล้า

คนบางคนฉลาดที่จะใช้ชีวิตในเมือง แต่เมื่อต้องไปอยู่ท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่เป็นบ้านป่า ท้องทุ่งท้องนา หรืออยู่เมืองที่มีสภาพแวดล้อมที่แตกต่างออกไป ก็ไม่สามารถปรับตัวปรับชีวิตได้ ต้องทนทุกข์ทรมาน และอยู่ในสภาพช่วยตัวเองไม่ได้ ขาดทักษะการดำรงชีวิต

คนบางคนเคยร่ำรวย แต่เมื่อประสบปัญหาวิกฤติเศรษฐกิจ จนสิ้นเนื้อประดาตัว ก็หมดอาลัยตายอยาก ทำให้เสียผู้เสียคนไปเลย แล้วไม่สามารถกลับฟื้นขึ้นมาได้ใหม่ อย่างนี้เรียกว่าขาดความฉลาดในแบบที่นักกีฬาเขาเข้าใจว่า เมื่อเล่นกีฬาใดๆนั้น จะต้องคิดสู้จนถึงนาที่สุดท้าย และต้องสู้อย่างฉลาด ใช้สติและความพยายามไม่ท้อถอยควบคู่กันไปด้วย

ความฉลาดอย่างที่ผู้ใหญ่มักจะเตือนสติแก่ลูกหลานคือ เมื่อจะฉลาด ต้องฉลาดให้รอบด้าน ฉลาดด้านปัญญา ก็ต้องมีความฉลาดด้านอารมณ์ สังคม ฉลาดที่จะทำงานกับคน ความฉลาดที่ต้องใช้ความสามารถรอบด้าน มีความอดทน ขวนขวาย ไม่นิ่งดูดาย จึงจะทำให้คนเราสามารถใช้ความฉลาดหรือปัญญาในการดูแลตนเอง และสามารถทำประโยชน์ให้กับคนอื่นๆได้อย่างสมบูรณ์แบบ