ลีลาศ การเต้นรำในแบบ Ballroom dance

ลีลาศ การเต้นรำในแบบ Ballroom dance

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: physical exercise, การออกำลังกาย, health, สุขภาพอนามัย, physical education, พลศึกษา

ภาพ กิจกรรมลีลาศของประชากรสูงอายุ อาจมีการจัดกันที่ Sport Club, Country club, ชุมชนทางเลือกผู้สูงวัย ภัตตาคาร หรือ Nigh club

หากเราจะมีอายุสัก 90-100 ปี เราคงต้องมีกิจกรรมออกกำลังกายที่หลากหลาย และลีลาศก็เป็นทางเลือกประการหนึ่ง ซึ่งปัจจุบัน ผู้สูงอายุได้หันกลับมาเรียนรู้กิจกรรมลีลาศ (Ballroom dance) กันมากขึ้น

ภาพ การแลีลาศแข่งขัน ซึ่งจะมีทั้งความสวยงาม ต้องมีการฝึกฝนอย่างมาก และผู้แข่งขันต้องมีสมรรถนะร่างกายที่ดีคล้ายๆกับ Gymnastic

ลีลาศ ซึ่งในภาษาอังกฤษเรียกว่า Ballroom dance เป็นการเต้นที่ต้องมีคู่ ซึ่งทั้งสองฝ่าย ซึ่งจะเป็นชายและหญิง ได้มีกิจกรรมการเต้นเป็นจังหวะทั้งเพื่อการเข้าสังคมและการแข่งขัน ซี่งมีการแข่งขันกันถึงในระดับโลก เพราะมันเป็นกิจกรรมที่ทั้งเพื่อสันทนาการ สนุกสนานและมีลีลาน่าสนใจ จึงมีปรากฏในการแสดงละคร ภาพยนตร์ และโทรทัศน์

การเต้นรำหรือลีลาศอย่างที่คนรุ่นผมรู้จักในช่วงเรียนมหาวิทยาลัยในประเทศไทย คือเมื่อราวปี พ.ศ. 2507-2512 ปัจจุบันนี้มีเหลือให้เห็นน้อยลง แต่ในสมัยก่อน ลีลาศเป็นกิจกรรมที่หนุ่มสาวต้องแสวงหาโอกาสและสถานที่ๆจะได้มีกิจกรรมทางสังคมร่วมกัน และหากใครเต้นรำไม่เป็น ในมหาวิทยาลัยบางแห่งมีวิชาสอนเต้นรำเป็นวิชาเลือกให้ได้เรียนด้วย ซึ่งมักจะอยู่ในภาควิชาด้านพลศึกษาและสันทนาการ

ภาพ ศาลาพระเกี้ยว หรือ Chula Student Union จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สมัยก่อนไม่มีเครื่องปรับอากาศ แม้มีระบบระบายอากาศด้วยใช้เพดานสูง แต่ก็ยังร้อนอยู่มาก

สถานที่ในการเต้นรำ จะมีทั้งที่มหาวิทยาลัย ไนต์คลับ หากใครเต้นรำเป็น ก็จะหาเวทีซึ่งมีทั้งที่มหาวิทยาลัยเอง จัดกันเป็นวาระ เช่นงานปีใหม่ มีการจัดกันใหญ่ใช้เวทีไม้ปูกันที่สนามฟุตบอลเลย บางทีจัดกันที่ศาลาในร่ม ซึ่งทำให้จัดได้ไม่จำกัดว่าฝนจะตกหรือไม่ ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจัดกันที่ศาลาพระเกี้ยว ซึ่งสมัยนั้นไม่มีเครื่องปรับอากาศ ในสมัยก่อน นิสิตนักศึกษาเกือบทุกมหาวิทยาลัยจะคุ้นกับกิจกรรมนี้

 ภาพ วงดนตรีสุนทราภรณ์ จัดเป็นวงดนตรีชั้นนำที่มีเพลงไทยสากล ปัจจุบันยังมีเพลงไทยสากลรุ่นเก่าๆที่ใช้สำหรับลีลาศอยู่

ส่วนวงดนตรีมีทั้งที่เป็นวงดนตรีขนาดใหญ่เต็มรูป ที่ขึ้นชื่อที่สุดของยุคเมื่อ 40-50 ปีที่แล้วก็จะต้องยกให้วงดนตรีสุนทราภรณ์, และหากเป็นวงของมหาวิทยาลัยก็จะมีทึ่ขึ้นชื่อคือ วง KU Band ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, วง CU Band ซึ่งวงดนตรีของมหาวิทยาลัยนี้ ถือเป็นกิจกรรมที่เล่นทั้งเพลงป๊อป หรืออาจใช้เปิดเครื่องเล่นแผ่นเสียงเอา สมัยต่อมามีเครื่องเล่นเทป ก็สามารถจัดเพลงเป็นกลุ่ม สามารถเต้นได้อย่างต่อเนื่อง เรียกว่า Medley โดยนำหลายเพลงมาผสมผเสต่อเนื่องกันไป แทนที่จะหยุดทุก 3 นาที ก็สามารถมีกิจกรรมเต้นรำต่อเนื่องไปเป็น 15-30 นาทีได้

จังหวะที่ใช้เป็นเพลงและเต้นรำกันมีลักษณะความเป็นนานาชาติมาก มีทั้งจากยุโรป อเมริกา และอเมริกาใต้ และเพลงเพื่อการลีลาศ และจังหวะเพลงที่ใช้ มี Waltz, Viennese Waltz, Foxtrot มีพื้นฐานจากอัฟริกันอเมริกัน, Tango นิยมกันในประเทศอาร์เจนติน่าและอูรูกวัย, Quickstep มีพื้นฐานมาจากอัฟริกัน และเกาะในทะเลแคริเบียน, Samba ของบราซิลมีพื้นฐานจากอัฟริกาและอัฟริกาตะวันตก, Cha-cha-cha มาจากคิวบาในอเมริกาใต้, และ Rumba ของคิวบามีพื้นฐานจากอัฟริกาเช่นกัน และเป็นครั้งคราว ก็จะมีเพลงที่เป็นพวก Folk dance เต้นกันเป็นกลุ่ม

ในยุคนั้น หากใครไม่หัดเต้นรำให้เป็น อยากจะไปสนุกกับเพื่อนๆ ก็ต้องได้แต่นั่งจิบเครื่องดื่มดูเขาเต้นกันไป