ความเป็นตัวตนของเรา ต้องมีมากกว่าเพียง “ตัวเลข”

ความเป็นตัวตนของเรา ต้องมีมากกว่าเพียง “ตัวเลข”

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob.cooparat@gmail.com

Keywords: มนุษยสัมพันธ์, human relations, digital identity, Jean Valjean, Les Miserables 

ภาพ Jean Valjean นักโทษหมายเลข 24601

ในภาพยนตร์เรื่อง Les Miserables มีเพลงเริ่มต้นชื่อ Look down พระเอกของเรื่อง วัลฌอง (VALJEAN) ผู้เป็นนักโทษผู้ได้รับควาทุกข์ยากในชีวิตสาหัส กล่าว

My name is Jean Valjean
ผมชื่อฌอง วัลฌอง

ชาแวร์ (JAVERT) ผู้เป็นผู้คุมบอกอย่างข่มขู่ว่า ...

And I am Javert
Do not forget my name!
Do not forget me,
24601.

มีความว่า ...

และข้าฯคือ ชาแวร์
อย่าลืมชื่อของข้าฯ
อย่าลืมข้าฯ
นายคนหมายเลข 24601

24601 คือเลขทะเบียนนักโทษของฌอง วัลฌอง

ผู้คุมจอมเคร่งครัด ตามล่า ฌอง วัลฌอง ด้วยในฐานะที่เขาเป็นนักโทษเลขทะเบียน 24601 ผู้หนีการรายงานตัว แล้วฌอง วัลฌองก็สูญหายไปในฝูงชน เขาจำชื่อคนกันด้วยเลขทะเบียนนักโทษ และตามล่ากันด้วยทะเบียนประวัติบุคคลเลขที่นี้

ในระบบสังคมที่มีผู้คนมากหน้าหลายตา ความเป็นตัวตนของเราเหลือเพียงเป็นตัวเลข เช่นหมายเลขในบัตรประชาชน ใบขับขี่รถยนต์ เมื่อเราอยู่ในเมืองใหญ่ อยู่ในอพาร์ทเมนต์ร่วมกันมานับสิบปี แต่คนข้างบ้านอาจรู้จักเราเพียง คนที่อยู่ “ห้อง 608” หรือเมื่อเราไปรอจ่ายเงินค่าไฟฟ้า ประปา หรือรอพบแพทย์ แล้วพนักงานเขาจะเรียกเราเพียง “หมายเลข 409” เป็นต้น

ความจริงทุกคนมีชื่อและนามสกุล มีหน้าตา มีญาติพี่น้อง เพื่อนฝูง เพื่อนร่วมงาน เพื่อนบ้าน ฯลฯ แต่มีบ่อยครั้ง เรากลายเป็นบุคคลสูญหายไปในโลกยุคใหม่ เกิด มีชีวิตอยู่ และตายไปอย่างไร้ตัวตน แทบไม่มีใครรู้จัก

ผมมีเพื่อน มีรายชื่อเพื่อนที่เป็นศิษย์เก่าของโรงเรียนวัดเทพศิรินทร์ อยากรู้ว่าขณะนี้เขาอยู่ที่ไหน มีสภาพความเป็นอยู่อย่างไร เมื่อเข้าไปสืบค้นในอินเตอร์เน็ต ก็ได้ข้อมูลน้อยมาก นั่นแสดงว่า แม้เราเข้าสู่ยุดใหม่ เป็นยุคดิจิตอล (Digital age) แต่เมื่อเราไม่มีฐานข้อมูล ไม่มีระบบบันทึกข้อมูลบุคคลอย่างให้คนได้รับรู้ ท้ายสุด เราเกือบทั้งหมด ก็กลายเป็นคนนิรนามไปโดยไม่รู้ตัว

ด้วยเหตุนี้ ผมจึงลองนำข้อมูลของเพื่อนๆ โดยเริ่มจากที่แต่ละคนมีหนึ่งหน้าในหนังสือรุ่น มาบรรจุเข้าใน Web ชื่อ My Words – http://pracob.blogspot.com เป็นระบบบริการข้อมูลผ่านเว๊บโดย Google มีระบบสืบค้นที่ดี

อย่างน้อยๆ ก็จะมีเพื่อนร่วมรุ่นที่ยังจำกันได้ แล้วเชื่อมโยงข้อมูลจากความทรงจำที่เรามีต่อกัน

เมื่อใช้ Facebook เป็น จึงเก็บภาพเพื่อนๆโรงเรียนวัดเทพศิรินทร์ เอาไว้เป็นอัลบัมออนไลน์

มีการชุมนุมเพื่อนร่วมรุ่นกันหลายๆครั้ง ผมถ่ายภาพในปัจจุบัน แล้วก็อาศัยการเชื่อมโยงภาพของเขาเอาไว้ พร้อมแนบชื่อของเพื่อน ด้วยการใช้ Tag Photo หรือแนบชื่อปะเข้าไปในภาพบุคคลนั้นๆ ทำคนเดียวไม่มีเวลาและข้อมูลพอ ก็อาศัยเพื่อนๆที่เขาจำได้ เพื่อเพิ่มเติมข้อมูล

มีเพื่อนที่อยู่ต่างประเทศ หรือเดินทางไปต่างประเทศ หรือต่างจังหวัด มักไม่ค่อยได้พบกัน ก็จะอาศัยวิธีการ Share ภาพที่เขาถ่ายแล้วเผยแพร่ผ่าน Facebook เพื่อเสนอให้คนอื่นๆได้รู้จัก