28 ตุลาคม 1965 ประตูโค้งสู่ตะวันตก ณ เมืองเซนหลุยส์ สหรัฐอเมริกาสร้างเสร็จ

28 ตุลาคม 1965 ประตูโค้งสู่ตะวันตก ณ เมืองเซนหลุยส์ สหรัฐอเมริกาสร้างเสร็จ

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob.cooparat@gmail.com

Keywords: สหรัฐอเมริกา, ประวัติศาสตร์, Gateway Arch, เมืองเซนต์หลุยส์ รัฐมิสซูรี, St. Loius, Missouri, แม่น้ำมิสซิสซิปปี (Mississippi River), แผ่นดินหลุยส์เซียน่า (The Loiusiana Purchase)

ประตูโค้งสู่ตะวันตก (Gateway Arch)

Oct 28, 1965: Gateway Arch completed

28 ตุลาคม พ.ศ. 2556

ภาพ Gateway Arch สัญญลักษณ์ ประตูสู่ตะวันตกของสหรัฐอเมริกา

วันนี้ในอดีต 28 ตุลาคม ค.ศ. 1965 นับเป็นวันที่การก่อสร้างประตูโค้ง (Gateway Arch) สู่ฝั่งตะวันตกของอเมริกาได้สร้างเสร็จ ประตูโค้งนี้มีความสูง 630 ฟุต เป็นรูปวงโค้งแบบพาลาโบล่า ทำด้วยเหล็กไร้สนิม ตั้งอยู่ ณ บริเวณเจฟเฟอร์สันอนุสรณ์สถานแห่งชาติ (Jefferson National Expansion Memorial) บริเวณริมแม่น้ำเมืองเซนต์หลุยส์ รัฐมิสซูรี (St. Loius, Missouri) ประเทศสหรัฐอเมริกา

ประตูโค้งนี้ออกแบบโดยสถาปนิกอเมริกันที่เกิดในฟินแลนด์ ชื่อ เอโร ซาริเนน (Eero Saarinen) ประตูโค้งนี้สร้างเพื่อระลึกถึงประธานาธิบดีโธมัส เจฟเฟอรสัน (Thomas Jefferson) ที่ได้ตัดสินใจซื้อรัฐหลุยเซียนาจากฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1803 ซึ่งในระยะนั้นหมายความว่าอเมริกาจะสามารถบุกเบิกเข้าไปในแผ่นดินโลกใหม่ทางฝั่งตะวันตกอย่างไรข้อจำกัด

คำว่ารัฐหลุยเซียนาในขณะนั้นหมายถึงดินแดนทางตะวันตกของแม่น้ำมิสซิสซิปปี (Mississippi River) ที่ฝรั่งเศสอ้างสิทธิ กินความกว้างขวางกว่ารัฐหลุยเซียน่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน

ความต้องการบุกเบิกไปในฝั่งตะวันตกในระยะนั้น เป็นผลมาจากความต้องการค้าขายหนังสัตว์และความต้องการรู้จักแผ่นดินใหม่ที่ชาวอเมริกันผู้อพยพมาใหม่ไม่รู้จัก ซึ่งความพยายามในสมัยประธานาธิบดีเจฟเฟอร์สันนั้น รวมถึงการสนับสนุนให้นักสำรวจอย่าง Meriwether Lewis และ William Clark ได้เริ่มบุกเบิกเข้าไปในดินแดนตะวันตกของแม่น้ำมิสซิสซิปปี (Mississippi River) และจัดทำแผนที่ขึ้นเป็นเบื้องแรก

ในช่วงปี ค.ศ. 1947-48 เอโร ซาริเนนชนะการประกวดออกแบบอนุสาวรีย์เพื่อเป็นเกียรติแก่สปิริตนักบุกเบิกตะวันตก แต่เป็นเรื่องเศร้า สถาปนิกผู้ออกได้ป่วยเป็นมะเร็งในสมองและเสียชีวิตในปี ค.ศ. 1961 ก่อนที่งานของเขาจะได้เริ่มต้น ซึ่งกว่างานสร้างประตูโค้งจะได้เริ่มต้นก็เป็นช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1963 และสำเร็จในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1965 ประตูโค้ง หรือ Gateway Arch ใช้เงินก่อสร้างไม่ถึง 15 ล้านเหรียญสหรัฐ มีฐานลึกลงไปในดิน 60 ฟุต ตัวโครงสร้างเน้นที่เหล็กไร้สนิม (Stainless) ที่ออกแบบให้มีความแข็งแกร่งและยืดหยุ่น มีความทนต่อแผ่นดินไหวและลมแรง

ภายในโพรงของประตูโค้งมีระบบรถราง (Tram system) ที่จะพานักท่องเที่ยวขึ้นไปจนถึงยอดสูง ในวันที่อากาศแจ่มใส จะมองเห็นข้ามแม่น้ำแม่น้ำมิสซิสซิปปีไปไกลถึง 30 ไมล์ มองเห็นที่ราบผืนใหญ่ทางฝั่งตะวันตก นอกจาก Jefferson Expansion Memorial จะรวมไปถึงพิพิธภัณฑ์การขยายดินแดนไปยังฝั่งตะวันตก และศาลเก่าของเมืองเซนหลุยส์ ที่ซี่งใช้เป็นที่พิจารณากรณีทาส Dred Scott slavery ในช่วงทศวรรษที่ 1860s

ในปัจจุบัน ทุกปีจะมีประชาชนประมาณ 4 ล้านคนมาเที่ยวที่สวนสาธารณะแห่งนี้ ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ 100 เอเคอร์อันเป็นที่ตั้งของประตูโค้งสู่ตะวันตกที่มีชื่อเสียงแห่งนี้

การซื้อแผ่นดินหลุยส์เซียน่า

การซื้อรัฐหลุยส์เซียน่า หรือแผ่นดินหลุยส์เซียน่า (The Loiusiana Purchase) ซึ่งในประเทศฝรั่งเศสเรียกว่า “การขายแผ่นดินหลุยส์เซียน่า” (French: Vente de la Louisiane "Sale of Louisiana") เป็นการได้แผ่นดินของประเทศสหรัฐอเมริกาด้วยการซื้อจากฝรั่งเศส ในช่วงปี ค.ศ. 1803 เป็นพื้นที่ 828,000 ตารางไมล์ หรือ 2,140,000 ตารางกิโลเมตร ซึ่งเป็นแผ่นดินที่ฝรั่งเศสอ้างสิทธิในแผ่นดินหรือเขตหลุยเซียนา

สหรัฐจ่ายเงิน 50 ล้านฟรั่งค์ ($11,250,000) และแทงหนี้สูญให้กับฝรั่งเศสอีก 18 ล้านฟรังค์ ($3,750,000) รวมเป็นเงิน 15 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือคิดเป็นเงินต่ำกว่าเอเคอร์ละ 3 เซนต์ของพื้นที่เขตหลุยเซียนา (The Loiusiana territory) คิดเป็นมูลค่าเงินในปัจจุบัน (2012) ที่น้อยกว่า 42 เซนต์ต่อเอเคอร์

ภาพ เขตหลุยเซียนา (The Loiusiana territory) คือส่วนที่เป็นสีเขียว กินพื้นที่เหนือสุดจรดใต้ที่เมือง New Orleans 

เขตหลุยเซียนา (The Loiusiana territory) กินพื้นที่ร้อยละ 15 ของประเทศสหรัฐอเมริกา และอีก 2 จังหวัดของแคนาดา การซื้อที่ดินนี้คือพื้นที่ปัจจุบันของ รัฐอาร์แคนซอว์ (Arkansas), มิสซูรี (Missouri), ไอโอวา (Iowa), โอคลาโฮมา (Oklahoma), แคนซัส (Kansas), และเนบราสกา (Nebraska) บางส่วนของรัฐมินเนโซตา (Minnesota) อันเป็นดินแดนฝั่งตะวันตกของแม่น้ำมิสซิสซิปปี; เกือบทั้งหมดของรัฐดาโกตาเหนือ (North Dakota) เกือบทั้งหมดของรัฐดาโกตาใต้ (South Dagota) นิวเมกซิโก (New Mexico) ตอนเหนือของเทกซัส (Nothern Texas) บางส่วนของรัฐมอนทานา (Montana) ไวโอมิง (Wyoming) โคโลราโด้ตะวันออก (East Colarado) เขตหลุยส์เซียนาอันเป็นฝั่งตะวันตกของแม่น้ำมิสซิสซิปปี รวมถึงเมืองนิวออร์ลีนส์ (New Orleans) มีบางส่วนที่ในปัจจุบันเป็นที่ดินของประเทศแคนาดา ของจังหวัดอัลเบอร์ตา (Alberta) และซาสแคตเชวัน (Saskatchewan)