จากคำว่า IT เมื่อ 20-30 ปีก่อน สู่คำว่า ICT ในปัจจุบัน

จากคำว่า IT เมื่อ 20-30 ปีก่อน สู่คำว่า ICT ในปัจจุบัน

ประกอบ คุปรัตน์
Pracob Cooparat
E-mail: pracob@sb4af.org

Keywords: IT, ICT, computer, network, communication, hardware, software, middleware

คำว่า Information and Communications Technology หรือคำว่า  Information and Communication Technology มีชื่อเรียกย่อๆว่า ICT เป็นคำในภาษาไทยว่า “เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร” เป็นคำเหมือน หรือคำที่ขยายความจากเดิม Information Technology (IT) ซึ่งในภาษาไทยใช้คำว่า “เทคโนโลยีสารสนเทศ” เป็นคำที่เน้นการขยายคำเฉพาะเดิม ที่ขยายรวมความถึงการสื่อสาร (Unified communications)

ICT เป็นการรวมความหมายของคำว่า Telecommunications อันหมายถึงโทรศัพท์ (Telephone) ทั้งแบบใช้สายและระบบไร้สาย (lines and wireless signals), คอมพิวเตอร์ (Computers) และรวมถึงซอฟต์แวร์ที่ใช้ในองค์การ (Enterprise software), ระบบตัวกลาง (Middleware), การจัดเก็บข้อมูล (storage), และ ระบบโสตทัศนะ (Audio-visual systems), ซึ่งทำให้ผู้ใช้สามารถเข้าถึง จัดเก็บ จัดส่ง และจัดการกับข้อมูลได้อย่างสะดวกและมีประสิทธิภาพ  (Enabling users to access, store, transmit, and manipulate information)

คำว่า ICT ได้มีการใช้กันในวงวิชาการ และนักวิจัยตั้งแต่ทศวรรษที่ 1980s แต่เป็นที่นิยมกันมากขึ้น เมื่อ Dennis Stevenson ได้จัดทำรายงานต่อรัฐบาลสหราชอาณาจักร (UK Government) ในปี ค.ศ. 1997 และมีการปรับหลักสูตรแห่งชาติใหม่ (National Curriculum) สำหรับอังกฤษ (England), เวลส์ (Wales) และไอร์แลนด์เหนือ (Northern Ireland) ในปี ค.ศ. 2000

หลักสูตรแห่งชาติ (National Curriculum) ได้นำเสนอในอังกฤษ เวลส์ และไอร์แลนด์เหนือ เป็นหลักสูตรที่ใช้ทั่วทั้งประเทศในระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา อันเป็นผลจากพระราชบัญญัติการปฏิรูปการศึกษาในปี ค.ศ. 1988 ในรายงานนี้ได้มีการพูดถึงบทบาทของ ICT ต่อวงการศึกษาด้วย

คำว่า ICT ในปัจจุบันใช้เพื่อหมายถึง “การบรรจบกัน” (Convergence) เครือข่ายโสตทัศนะและโทรศัพท์ (audio-visual and telephone networks) ได้มาบรรจบกับเครือข่ายคอมพิวเตอร์ (computer networks) ด้วยระบบสายสัญญาณหรือระบบเชื่อมต่อแบบอื่นๆ ที่เป็นเช่นนี้ ด้วยแรงจูงใจทางด้านเศรษฐกิจ ประหยัดค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวกับระบบสายโทรศัพท์กับระบบสัญญาณเสียงและภาพ การจัดการสร้างเครือข่ายโทรศัพท์กับระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์เข้าด้วยกัน ด้วยระบบเอกภาพของสายสัญญาณ การกระจายสัญญาณ และการจัดการ

คำนี้สะท้อนสภาพความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของเทคโนโลยีใหม่ เทคโนโลยีการสื่อสารใหม่นี้ ไม่ได้ถูกกำหนดเพียงจากฝ่ายวิศวกรอิเลคโทรนิกส์ด้านเดียว แต่มาจากทุกฝ่าย และการที่เปิดวิธีการคิดใหม่ ทำให้หลายๆอย่างเป็นเรื่องเป็นไปได้ เช่น

โทรศัพท์ที่เคยต้องพึ่งพาสาย (Cabling) ก็กลายเป็นโทรศัพท์ไร้สาย (Wireless) สื่อสารผ่านระบสัญญาณส่งต่อด้วยคลื่นสัญญาณ (Cellular Network)

โทรศัพท์ที่มีไว้เพื่อการสื่อสาร ก็กลายเป็นสิ่งาประโยชน์แบบคอมพิวเตอร์ เกิดเครื่องมือสื่อสารใหม่ ที่เรียกว่า SmartPhone ที่ทำให้ระบบการทำงานของคนที่ต้องเคลื่อนที่ ได้ทำงานไปโดยไม่มีปัญหาข้อจำกัดด้านสำนักงาน และเครื่องมือในการทำงาน

ระบบคอมพิวเตอร์ที่เคยคิดว่าจะถูกยึดครองด้วยเครื่องขนาดใหญ่ ที่เรียกว่า Mainframe ก็กลายเป็นระบบสื่อสารที่ผ่านทั้งระบบใช้สาย และไร้สายไปยังเครื่องคอมพิวเตอร์ขนาดรองๆลงมา ดังเครื่องแบบ Desktop, Laptop, และ Palmtop ที่ใช้ทั้งที่สำนักงาน บ้าน โรงเรียน และระหว่างการเดินทาง ฯลฯ เพราะระบบเครือข่ายทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นโทรศัพท์ วิทยุ โทรทัศน์ สามารถทำให้เป็นการสื่อสารสองทางด้วยเทคโนโลยีใหม่ ที่เป็นระบบ Digital

ระบบโทรศัพท์ตามบ้าน ที่เป็นแบบใช้สาย (Cabling) มีคนใช้ลดน้อยลง ด้วยหันไปใช้โทรศัพท์ไร้สาย (Cell phone) สายสัญญาณที่มีอยู่กลับกลายเป็นใช้เพื่ออินเตอร์เน็ตความเร็วสูง ที่เรียกว่า ADSL

ระบบเสาสัญญาณเพื่อการสื่อสารของโทรศัพท์ไร้สาย ที่เรียกว่า Cellular Network เมื่อเปิดบริการแบบใช้ร่วมกัน ก็กลายเป็นระบบใช้เพื่ออินเตอร์เน็ตความเร็วสูงไร้สาย ผ่านระบบไร้สายที่กลายระบบ 3G ในปัจจุบัน และ 4G ในอนาคตอันใกล้

อินเตอร์เน็ตกลายเป็นระบบสื่อสาร การค้นคว้าหาความรู้ที่ง่าย แม้แต่เด็กประถมศึกษา ก็สามารถใช้ระบบนี้ให้เป็นประโยชน์ได้ เมื่อแนวคิดทำระบบให้ง่ายแก่ผู้ใช้ (User Friendly) ได้กลายเป็นความจริง

ชื่อกระทรวงใหม่ได้เกิดขึ้น เรียกว่า กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ซึ่งในภาษาอังกฤษว่า "Ministry of Information and Communication Technology" หรือ MICTจัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2545 ตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545

และใช้คำขวัญของกระทรวงว่า “MICT Smart Thailand” หรือกระทรวงไอซีที “สำหรับประเทศไทยที่ชาญฉลาด” และตามด้วยคำขวัญย่อยว่า

เครือข่ายที่ชาญฉลาด (Smart Network)

รัฐบาลที่ชาญฉลาด (Smart Government) และ

ธุรกิจที่ชาญฉลาด (Smart Business)

ภาพ เมื่อเริ่มต้น ระบบสัญญาณภาคพืนดินที่เป็นแบบเสาส่งสัญญาณภายในกรอบรัศมีเป็นวงๆ เรียกว่า Cellular ปัจจุบันใช้เพื่อการส่งสัญญาณความเร็วสูง ทำให้ใช้เพื่ออินเตอร์เน็ตได้ด้วย

ภาพ ระบบสายเคเบิลในแก้วนำแสง (Fiber Optic Cable) ปัจจุบันใช้ร่วมกับสายสัญญาณแบบทองแดงหรือโลหะอื่นๆ ทำให้การสื่อสารด้วยสายสัญญาณมีประสิทธิภาพที่สูงอย่างมหาศาล

ภาพ โทรศัพท์มือถือ กลายเป็น SmartPhone ดังเครื่อง iPhone ของ Apple ใช้เพื่อการสื่อสาร เป็นคอมพิวเตอร์ติดตัว ช่วยในการทำงาน การสื่อสาร และใช้เป็นคอมพิวเตอร์ชนาดเล็กประจำตัวด้วย

ภาพ ดาวเทียมเเพื่อการสื่อสาร ทำให้เกิดระบบโทรทัศน์ผ่านดาวเทียม หรือ Satellite TV ทำให้ผู้อยู่ไกล สามารถรับสัญญาณภาพได้อย่างชัดเจน อาจมีคลื่นรบกวนยามฝนตก ซึ่งในอนาคต เทคโนโลยีคงหาทางแก้ปัญหาบางส่วนได้

ภาพ ระบบรับสัญญาณปลายทาง โทรทัศน์เป็นระบบ Digital สามารถใช้ร่วมกับอินเตอร์เน็ตได้

ภาพ ระบบการเรียนการสอนในยุคต่อไป ต้องคิดใหม่ ที่จะต้องทำให้ผู้ใช้ปลายทาง นักเรียน นักศึกษา ผู้ต้องการเรียนรู้ สามารถใช้แหล่งเรียนรู้ได้อย่างกว้างขวาง ตามศักยภาพของเทคโนโลยีใหม่ ที่เป็นระบบเปิด