นกหนึ่งตัวในมือ ดีกว่า 100 ตัวในป่า

นกหนึ่งตัวในมือ ดีกว่า 100 ตัวในป่า

ประกอบ คุปรัตน์
๊Updated: ศุกร์, ตุลาคม 17, 2546

สุภาษิตไทย เศรษฐกิจพอเพียง

มีสุภาษิตทั้งในภาษาจีนและในภาษาอังกฤษประโยคหนึ่งว่า "A bird in your hand is worth more than 100 in the forest". แปลเป็นความได้ว่า "นกหนึ่งตัวในมือ ดีกว่า 100 ตัวในป่า" สุภาษิตนี้เป็นการเตือนใจว่า คนเราทำอะไร ต้องทำจริง ทำในสิ่งที่เรามีความสามารถอยู่แล้ว ทำในสิ่งที่พอจะเป็นไปได้ เราจะประสบความสำเร็จ หากเราหวังสูง หวังจะทำในสิ่งที่เรายังไม่มีความสามารถที่จะทำ หวังในสิ่งที่ไกลตนเอง เหมือนหวังที่จะได้นกร้อยตัวในป่า ซึ่งมันยังไม่อยู่ในวิสัยที่เราจะมีหรือครอบครองได้ เราหวังสูง หรือหวังไกล แต่ไม่ทำในสิ่งที่เรามีความสามารถที่จะทำได้โดยธรรมชาติ ดังนี้แล้ว เราก็มีแนวโน้มที่จะไม่ประสบความสำเร็จ

ในภาษาอังกฤษ เขาจะเรียกว่า "Be realistic." คือต้องมองโลกในความเป็นจริง ไม่ทำอะไรอย่างเพ้อฝันจนเกินไป ไม่ทำอะไรใหญ่จนเกินตัวเกินไป ดังประเทศไทย ถ้าหวังว่าจะเป็นเจ้าภาพจัดงานกีฬาระดับ Asian Games ก็ยังพอเป็นไปได้ และได้จัดมาแล้ว แต่ถ้าเราจะหวังจัดงานใหญ่ เป็นเจ้าภาพกีฬาระดับโลก เช่น Olympic Games ดังนี้ ก็จะเป็นการหวังสูงหวังไกล และท้ายสุดก็จะทำไม่ได้ หรือไม่ประสบความสำเร็จ

คนบางคนเป็นสถาปนิกชั้นเยี่ยมยอด มีผลงานออกแบบที่มีทั้งความงามและประโยชน์ใช้สอย งานที่ทำออกมานั้น ผู้ว่าจ้างล้วนพอใจ และถือเป็นงานสถาปัตยกรรมชิ้นเลิศ เขานั้นกลับไม่พอใจในความเป็นนักวิชาชีพด้านสถาปัตยกรรม อยากรวยมากขึ้น จึงไปลงทุนทำธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ทำสำนักงานขนาดใหญ่ แต่ความที่เขาไม่มีพื้นในทางธุรกิจเพียงพอ ไม่เข้าใจจังหวะในการลงทุน เมื่อเศรษฐกิจไม่อำนวย ธุรกิจไปไม่รอด เงินที่ต้องกู้หนี้ยืมสินมาไม่สามารถทำให้เกิดรายได้ตามที่คาดหวัง เขาจึงไม่สามารถชำระเงินทั้งต้นและดอกคืนธนาคารได้ เงินที่เคยเก็บสะสมมาก็พลอยสุญหายไปด้วย กลายเป็นคนหมดตัว มีแต่หนี้สินล้นพ้นตัว เป็นความทุกข์สำหรับตนเองและครอบครัวยิ่งนัก

การสอนคนเราให้ต้องมีความฝันนั้นเป็นสิ่งที่ดี คนเราต้องมีความหวัง ต้องอยากทำอะไรให้ต่างจากที่เคยเป็น ทำให้ดีขึ้น และโลกก็เจริญได้ด้วยแรงผลักดันของคนบางส่วนที่มีความหวังและความตั้งใจสูงอย่างนี้ แต่ขณะเดียวกัน สำหรับคนระดับทั่วๆ ไป ความหวังที่ไกลตัวออกไป ไกลจนเขาเอื้อมไม่ถึง แต่เขาก็ต้องกระทำสิ่งนั้นตามลำพัง เขาพยายามจะเอื้อม หรือทำในสิ่งที่ไกลตัวและเป็นไปไม่ได้ ท้ายสุดมันจะทำลายทุกสิ่งทุกอย่าง ทำลายความรู้สึกของเขา ความมั่นใจที่เขาเคยมีก็สูญสิ้นไป